< Previousคำำ�ขอโทษเมื่่�อเร�ทำ�ผิิด เป็็นมื่�รย�ทท่�ด่และคำวรกระทำ� แต่่ห�กคำำ�ขอโทษน้�นกล�ยเป็็นคำำ�ต่ิดป็�ก พููดบ่่อยคำร้�ง และถี่่�จนเกินไป็ ยกต่้วอย่�ง ขอโทษเมื่่�อถีู่กคำนเดิ นชน ขอโทษในสิ่ิ�งท่�ไมื่่ได้เป็็นคำว�มื่ผิิด ขอโทษเมื่่�อจะถี่�มื่อะไร สิ่้กอย่�ง ฯลฯ เช่�อหร่อไมื่่ว่�แบ่บ่น่�อ�จก่อให้เกิดโรคำ Sorry Syndrome ด้งน้�นมื่�ห้ดหยุดคำำ�ขอโทษต่ิดป็�ก แล้วเป็ล่�ยนคำำ�ขอโทษถี่่� ๆ ให้เป็็นคำำ�ขอบ่คำุณ เพู่�อสิ่ร้�ง คำว�มื่มื่้�นใจในต่้วเองและต่ระหน้กถี่ึงคำุณคำ่�ของต่้วเอง ให้มื่�กยิ�งขึ�นจะด่กว่� เปลี่่�ยน “ คำำขอโทษคำำขอโทษ“ ที่่�บ่่อยไป ให้้เป็น “ คำำขอบคำุณคำำขอบคำุณ“ Sorry Syndrome คืืออะไร เป็็นอาการที่่�คนคนหน่�งติิดพููดคำขอโที่ษ อยูู่�ติลอดเวลา แม้้ในเร่�องที่่�ไม้�ได้ที่ำผิิด สาเหติุอาจม้าจากการที่่�อยู่ากให้คนอ่�น ชอบ อยู่ากได้ความ้เห็นอกเห็นใจ อยู่าก เป็็นคนสม้บูรณ์์แบบ หร่ออยู่ากหล่กเล่�ยู่ง การเผิชิญหน้าและการถููกติำหนิ จ่งม้ัก พููดคำว�าขอโที่ษออกม้าก�อนเสม้อ สัญญาณ์ของอาการน่�ดูได้จากการ ขอโที่ษในสิ�งที่่�ควบคุม้ไม้�ได้ ขอโที่ษ แที่นการกระที่ำของคนอ่�น ขอโที่ษในเร่�อง ที่่�ไม้�คิดว�าผิิด ขอโที่ษในสถูานการณ์์ ป็ระจำวัน พููดขอโที่ษกับวัติถูุที่่�ไม้�ม้่ช่วิติ ขอโที่ษเม้่�อพูยู่ายู่าม้แสดงออกถู่งจุดยู่่น ของติัวเอง รู้ส่กว�าไม้�ม้่ใครรัก ขาดความ้ ม้ั�นใจในติัวเอง ไม้�เช่�อคำชม้ที่่�ผิู้อ่�นกล�าวชม้ HAPPINESS 48 FEATURE GOOD THOUGHTขอบคุุณข้อมููลจาก : www.cheewajit.com และ www.tiktok.com/@dr.reneetv ม้่ป็ัญหาในการติัดสินใจเร่�องติ�าง ๆ เกล่ยู่ดติัวเอง นำไป็สู�ความ้รู้ส่กเส่ยู่พูลังใจ ไม้�เช่�อว�าจะยู่่นหยู่ัดด้วยู่ติัวเองได้ เป็็นการ ส�งข้อความ้ออกไป็บอกว�า คนคนน่�กำลัง ขอโที่ษที่่�เป็็นติัวเอง และที่้ายู่ที่่�สุดอาจ นำไป็สู�การสะกดจิติว�าติัวเองไม้�ม้่อะไรด่ ที่ำอะไรก็ผิิด เส่�ยู่งติ�อการเห็นคุณ์ค�า ในติัวเองติ�ำลง (low self-esteem) และ อาจเส่�ยู่งติ�อการเป็็นโรคซึ่ม้เศร้าและ โรควิติกกังวลได้ เปลี่่�ยน “คืำ�ขอโทษ” เป็น “คืำ�ขอบคืุณ” คนที่่�ขอโที่ษบ�อยู่จนติิดป็าก แม้้ในบาง สถูานการณ์์ที่่�รู้ส่กว�าติัวเองไม้�ได้ที่ำผิิด แติ�ล่ก ๆ ในใจก็ยู่ังม้่ความ้รู้ส่กผิิดอยูู่� และอยู่ากแสดงออกถู่งความ้รู้ส่กผิิดนั�น สาม้ารถูใช้วิธี่ที่ดแที่นการกล�าวคำขอโที่ษ โดยู่เป็ล่�ยู่นเป็็นคำกล�าวขอบคุณ์ จะช�วยู่ ให้ความ้วิติกกังวลหร่อความ้รู้ส่กผิิด ที่่�หนักอ่�งในใจนั�นเป็ล่�ยู่นเป็็นความ้ เบาโล�งสบายู่ ที่ัศนคติิลบเป็ล่�ยู่นเป็็น พูลังงานแง�บวก ฝ่่ายู่ที่่�รับฟัังเองก็จะ เกิดความ้รู้ส่กด่ ๆ เช�นกัน ยู่กติัวอยู่�าง สถูานการณ์์ติ�าง ๆ เช�น • เม้่�อป็ล�อยู่ให้ใครรอนาน เป็ล่�ยู่นจาก คำพููดที่่�ว�า “ขอโที่ษที่่�ที่ำให้ติ้องรอ” เป็็น “ขอบคุณ์ม้ากที่่�รอ” • เม้่�อรู้ส่กว�าติัวเองพููดม้ากเกินไป็ แที่นที่่�จะบอกว�า “ขอโที่ษที่่�พููดม้ากเกินไป็” ให้เป็ล่�ยู่นเป็็น “ขอบคุณ์ที่่�รับฟัังผิม้/ฉัันพููด” นอกจากการเป็ล่�ยู่นคำขอโที่ษ เป็็นคำขอบคุณ์แล้ว ยู่ังม้่อ่ก 3 วิธี่ที่่� จะช�วยู่หยูุ่ดนิสัยู่ขอโที่ษม้ากเกินไป็ได้ 1. ลองวิิเคราะห์์สถานการณ์์ และทำควิามเข้้าใจถึงตััวิแปร อันแท้จริงที่่�ม้ากระติุ้นที่ำให้เรา ขอโที่ษถู่�เกินไป็ เช�น ที่ำไม้ถู่งขอโที่ษ บ�อยู่ข่�นเวลาอยูู่�กับครอบครัวหร่อ เพู่�อนร�วม้งาน จากนั�นคิดหาวิธี่แก้ไข เช�น เม้่�ออยูู่�ในที่่�ที่ำงานแล้วรู้ส่ก ว�าติัวเองไม้�ม้ั�นใจ หร่อม้่คุณ์สม้บัติิ ไม้�เพู่ยู่งพูอติ�อติำแหน�งงาน อาจหา เวลาไป็เร่ยู่นรู้เพูิ�ม้เติิม้ที่ักษะ 2. ก่อนจะพููดคำวิ่าข้อโทษให์้ ห์ยุุดคิด หายู่ใจเข้าล่ก ๆ ติั�งสติิ ก�อนจะติัดสินใจพููดออกไป็ หร่ออาจ ใช้คำกล�าวขอบคุณ์แที่นคำขอโที่ษ ก็ได้ 3. เรียุนรู้ที�จะให์้ก ำลังใจตััวิเอง และมั�นใจในตััวิเองให์้มากยุิ�งข้ึ�น เช�น บอกติัวเองว�า ไม้�เป็็นไรที่่�เรา จะม้่ความ้คิดเห็น และแสดงความ้ คิดเห็นออกม้า, แที่นที่่�จะเริ�ม้ติ้น ป็ระโยู่คด้วยู่คำขอโที่ษที่่�ติิดป็าก เช�นเคยู่ ให้เริ�ม้ติ้นป็ระโยู่คด้วยู่ผิม้ หร่อฉััน เพู่�อแสดงออกถู่งความ้รู้ส่ก หร่อความ้ติ้องการของติัวเอง, กล้า ป็ฏิิเสธีเม้่�อจำเป็็นติ้องป็ฏิิเสธี และ ฝ่ึกบอกติัวเองอยูู่�เสม้อว�า ติัวเอง ม้่คุณ์ค�า สม้ควรได้รับการให้เก่ยู่รติิ และความ้เคารพู วิธี่การเล็ก ๆ น้อยู่ ๆ เหล�าน่� จะช�วยู่เสริม้สร้างความ้ม้ั�นใจ ช�วยู่ ลดคำขอโที่ษที่่�ไม้�จำเป็็นลง ค�อยู่ ๆ ฝ่ึกที่ำบ�อยู่ ๆ แล้วคุณ์จะพูบว�าติัวเอง เป็ล่�ยู่นแป็ลงไป็ในที่างที่่�ด่ข่�น 3 วิิธีี ชวินหยุุด คืำ�ขอโทษท่�ถี่่�เกิินไป • เม้่�อที่ำผิิดพูลาดไป็ ก็เป็ล่�ยู่นจาก คำพููด “ขอโที่ษนะ ผิม้/ฉัันจะไม้�ที่ำอ่ก” เป็็น “ขอบคุณ์ที่่�ม้่กันแม้้ในวันที่่�ผิม้/ฉัันที่ำผิิด” • เม้่�อเป็็นสาเหติุที่ำให้อ่กฝ่่ายู่ติ้อง เด่อดร้อน เป็ล่�ยู่นจาก “ขอโที่ษที่่�สร้าง ป็ัญหาให้” เป็็น “ขอบคุณ์นะที่่�อดที่นเสม้อ เวลาที่่�ผิม้/ฉัันสร้างป็ัญหาให้” • เม้่�อเกิดป็ัญหาเก่�ยู่วกับธีุรกิจที่่�ที่ำ เป็ล่�ยู่นจาก “ขออภััยู่คุณ์ลูกค้า ที่างเรา ไม้�ได้ติั�งใจ” เป็็น “ขอขอบพูระคุณ์คุณ์ลูกค้า เป็็นอยู่�างม้ากสำหรับคำแนะนำ ม้ันเป็็น ป็ระโยู่ชน์ติ�อที่างเราม้ากเลยู่ครับ/ค�ะ” HAPPINESS 49ปฏิิวััติิวังการสุุขภาพ ด้้วยการแพทย์แม่่นยำา โลกกำ�ลังเข้้�สู่่�ยุุคปฏิิวััติิ อุุติสู่�หกรรมระยุะที่่� 4 เที่คโนโลยุ่สูุ่ดลำ��ได้เข้้�ม� ปรับเปล่�ยุนจ�กวัิถี่เดิม ๆ โดยุเฉพ�ะวังก�รแพที่ยุ์ ที่่�ก้�วักระโดดสู่่�ก�รปฏิิวััติิ วังก�ร ด้วัยุก�รแพที่ยุ์ แม�นยุำ� ที่่�จะมอุบโอุก�สู่ และควั�มหวัังในก�รม่ชี่วัิติ ยุืนยุ�วัและควั�มม่สูุ่ข้ภ�พด่ HAPPINESS FEATURE SPOTLIGHT 50การแพทย์์แม่่นย์ำา... การแพทย์์แห่่งย์ุคไฮเทค การแพทย์์แม่่นย์ำ (precision medicine) เป็็นแนวคิิดใหม่่ทางการแพทย์์ท่�ม่่คิวาม่ แม่่นย์ำและจำเพาะ โดย์ป็ระย์ุกต์์ใช้้ข้้อมู่ล ทางพันธุุกรรม่ ไลฟ์์สไต์ล์ (การพักผ่่อน นอนหลับ การรับป็ระทานอาหาร การ ออกกำลังกาย์ เป็็นต์้น) และสภาพแวดล้อม่ ข้องผู่้ป็่วย์แต์่ละบุคิคิล (ข้้อมู่ลอัต์รา การเต์้นข้องหัวใจ ระดับน้ำต์าลและไข้ม่ัน ในเลือด การได้รับสารเคิม่่หรือม่ลพิษ ต์่าง ๆ ฯลฯ) ม่าใช้้ในการต์รวจวินิจฉััย์ สาม่ารถเลือกรูป็แบบการรักษา การเลือก ใช้้ย์า ไป็จนถึงคิาดการณ์์สำหรับป็้องกัน การเกิดโรคิและรักษาโรคิ โดย์ออกแบบม่า เฉัพาะบุคิคิลได้อย์่างต์รงจุดและเหม่าะสม่ ท่�สุด ลดผ่ลข้้างเคิ่ย์งจากการรักษาได้ ด่กว่าและแม่่นย์ำกว่า ในต์่างป็ระเทศ ได้นำการแพทย์์แม่่นย์ำไป็ใช้้รักษาโรคิ ท่�ม่่คิวาม่ท้าทาย์ต์่าง ๆ เช้่น โรคิเอดส์ การป็ลูกถ่าย์อวัย์วะซึ่ึ�งนำม่าจากสิ�งม่่ช้่วิต์ อื�นไม่่ต์้องรอผู่้บริจาคิ ฯลฯ บริษัทวิจัย์การต์ลาด Precedence Research ระบุว่า ต์ลาดการแพทย์์ แม่่นย์ำทั�วโลกจะม่่มู่ลคิ่าเต์ิบโต์ข้ึ้นจาก 66 พันล้านดอลลาร์สหรัฐ ใน คิ.ศ. 2021 เป็็น 176 พันล้านดอลลาร์สหรัฐ ภาย์ใน คิ.ศ. 2030 หรือคิิดเป็็นอัต์ราการเต์ิบโต์ เฉัล่�ย์ร้อย์ละ 11.5 ต์่อป็ี ในอด่ต์ท่�ผ่่านม่า ต์้นทุนวิจัย์และการ รักษาการแพทย์์แม่่นย์ำต์้องใช้้เวลานาน และจำนวนเงินคิ่อนข้้างสูง แต์่ราว คิ.ศ. 1990-2003 นานาช้าต์ิได้จับม่ือริเริ�ม่ โคิรงการ Human Genome Project โดย์ม่่เป็้าหม่าย์ถอดรหัสพันธุุกรรม่ม่นุษย์์ จนป็ระสบคิวาม่สำเร็จ บวกเข้้ากับการ ก้าวกระโดดข้องเทคิโนโลย์่ย์ุคิน่้ ทำให้ การแพทย์์แม่่นย์ำเป็็นท่�นิย์ม่อย์่าง แพร่หลาย์ในทั�วโลก รวม่ทั้งป็ระเทศไทย์ ด้วย์ป็ระสิทธุิภาพและคิวาม่รวดเร็วท่� นำไป็สู่กระบวนการรักษาอย์่างทันท่วงท่ ดังน่้ การวิินิิจฉััยโรค ที่่�แม่่นิยำา ด้วย์เทคิโนโลย์่การถอดรหัสพันธุุกรรม่ (genome sequencing) ทำให้แพทย์์ สาม่ารถวิเคิราะห์ได้อย์่างแม่่นย์ำถึง คิวาม่เส่�ย์งในการเกิดโรคิในแต์่ละบุคิคิล ต์รวจพบสาเหต์ุข้องโรคิได้อย์่างรวดเร็ว เช้่น โรคิม่ะเร็ง โรคิทางพันธุุกรรม่ โรคิท่� พบได้น้อย์ โรคิเรื้อรัง โรคิต์ิดเช้ื้อ ฯลฯ ซึ่ึ�งจะนำไป็สู่การรักษาท่�รวดเร็ว ช้่วย์ลด เวลาและคิ่ารักษาพย์าบาลจากการรักษา ไม่่ต์รงจุด การรักษาที่่� เฉัพาะเจาะจง โดย์รักษาแบบเป็็นราย์บุคิคิล อย์่างเช้่น การรักษาม่ะเร็งท่�ใช้้ข้้อมู่ลทางพันธุุกรรม่ ม่าช้่วย์กำหนดวิธุ่รักษาแบบจำเพาะ และย์ังม่่ทางเลือกให้ผู่้ป็่วย์อ่กด้วย์ เช้่น การรักษาม่ะเร็งด้วย์ภูม่ิคิุ้ม่กันบำบัด (immunotherapy) ซึ่ึ�งเป็็นวิธุ่การทาง ธุรรม่ช้าต์ิท่�ไป็กระต์ุ้นการต์อบสนอง ข้องระบบภูม่ิคิุ้ม่กันในร่างกาย์ต์่อสิ�ง แป็ลกป็ลอม่ เพื�อให้เซึ่ลล์ต์ัวน่้ม่าช้่วย์ กำจัดม่ะเร็ง ช้่วย์ให้ร่างกาย์ข้องผู่้ป็่วย์ ต์่อสู้กับเซึ่ลล์ม่ะเร็งได้ด่ข้ึ้น HAPPINESS 51ยารักษา เฉัพาะบุุคคล ด้วย์ข้้อมู่ลทางพันธุุกรรม่ดังกล่าว จึงช้่วย์ให้เกิดการพัฒนาย์าท่�ออกแบบม่า เฉัพาะพันธุุกรรม่ข้องแต์่ละคิน เพื�อลด ผ่ลข้้างเคิ่ย์งให้เหลือน้อย์ท่�สุด และเพิ�ม่ ป็ระสิทธุิภาพข้องย์า เพราะแต์่ละบุคิคิลม่่ รหัสพันธุุกรรม่ท่�แต์กต์่างกัน ทำให้ร่างกาย์ ม่่คิวาม่ต์อบสนองต์่อย์าแต์กต์่างกัน เที่คโนิโลย่ AI และ Machine Learning เทคิโนโลย์่ต์ัวน่้กลาย์เป็็นผู่้ช้่วย์สำคิัญ ข้องแพทย์์ เพราะช้่วย์เช้ื�อม่โย์งข้้อมู่ลต์่าง ๆ ทำให้วินิจฉััย์โรคิได้แม่่นย์ำข้ึ้น วางแผ่น การรักษา บริหารจัดการข้้อมู่ลผู่้ป็่วย์ วิเคิราะห์ข้้อมู่ลสุข้ภาพข้นาดใหญ่ ช้่วย์กรองข้้อมู่ลและวิเคิราะห์ข้้อมู่ล ทางการแพทย์์ได้ภาย์ในเวลาเส่้ย์ววินาท่ ทั้งย์ังช้่วย์ลดคิวาม่ผ่ิดพลาดท่�เกิดจาก ม่นุษย์์ ทำให้คิาดการณ์์แนวโน้ม่สุข้ภาพ ในอนาคิต์ได้อย์่างแม่่นย์ำข้ึ้น นอกจากน่้การแพทย์์แม่่นย์ำย์ังสร้าง โอกาสและคิวาม่หวังใหม่่ ๆ ในย์ุคิน่้ อ่กด้วย์ เช้่น โอกาสที่าง ธุุรกิจใหม่่ ๆ ป็ัจจุบันบริการต์รวจสุข้ภาพเฉัพาะทาง และการทดสอบทางพันธุุกรรม่กำลังเป็็น ต์ลาดท่�ม่่คิวาม่เต์ิบโต์สูง เช้่น ต์รวจย์่น เม่ื�อต์ั้งคิรรภ์ เพื�อลดคิวาม่เส่�ย์งข้องการ ถ่าย์ทอดโรคิพันธุุกรรม่ (โรคิโลหิต์จาง ทาลัสซึ่่เม่่ย์, โรคิกล้าม่เนื้ออ่อนแรง เป็็นต์้น) ม่าถึงลูก, การต์รวจคิัดกรองย์่นม่ะเร็ง ฯลฯ ธุุรกิจทางการแพทย์์เหล่าน่้กำลังได้รับ คิวาม่นิย์ม่ โดย์เฉัพาะลูกคิ้ากลุ่ม่ผู่้สูงอาย์ุ และคินท่�ม่่กำลังซึ่ื้อสูง สร้างควิาม่หวิังใหม่่ ให้ผู้้้ป่่วิยโรคเร้�อรัง สำหรับผู่้ป็่วย์โรคิเรื้อรังท่�ไม่่ม่่ทางรักษา เช้่น โรคิทางสม่อง หอบหืด โรคิป็อดอุดกั้น เรื้อรัง โรคิหัวใจล้ม่เหลว โรคิไต์เรื้อรัง ฯลฯ หรือโรคิท่�ม่่คิวาม่ซึ่ับซึ่้อน หากใช้้เทคิโนโลย์่ การแพทย์์แม่่นย์ำท่�ลงลึกถึงราย์บุคิคิล ก็อาจทำให้ผู่้ป็่วย์แต์่ละคินได้รับการดูแล ท่�ต์รงจุดและเหม่าะสม่ บุที่บุาที่ที่่�เป่ล่�ยนิไป่ ของผู้้้ป่่วิย ผู่้ป็่วย์ในย์ุคิน่้จะไม่่ใช้่แคิ่ผู่้รอรับการ รักษาอ่กต์่อไป็ แต์่จะเป็็นผู่้ท่�ม่่ข้้อมู่ล สุข้ภาพข้องต์ัวเองอย์ู่ในม่ือ และม่่โอกาส ได้ม่่ส่วนร่วม่ในการต์ัดสินใจเรื�องท่�เก่�ย์วกับ สุข้ภาพต์ัวเอง HAPPINESS FEATURE SPOTLIGHT 52การแพทย์์แม่่นย์ำา ในประเทศไทย์ เป็็นเรื�องน่าย์ินด่ท่�ป็ระเทศไทย์เรา ซึ่ึ�งนับได้ว่าเป็็นหนึ�งในป็ระเทศท่�ม่่ คิวาม่ก้าวหน้าทางการแพทย์์ ได้ม่่แผ่น ป็ฏิิบัต์ิการ บูรณ์าการจ่โนม่ิกส์ ป็ระเทศไทย์ พ.ศ. 2563-2567 (Genomics Thailand) เพื�อรวบรวม่และสร้างฐานข้้อมู่ลพันธุุกรรม่ ข้นาดใหญ่ข้องคินไทย์ ด้วย์การจัดต์ั้ง โคิรงการพัฒนาศูนย์์บริการการแพทย์์ จ่โนม่ิกส์ (วิธุ่การต์รวจทางห้องป็ฏิิบัต์ิการ) นำม่าป็ระย์ุกต์์ใช้้กับการแพทย์์แม่่นย์ำ ซึ่ึ�งนำร่องไป็แล้วในพื้นท่�เข้ต์พัฒนาพิเศษ ภาคิต์ะวันออก โคิรงการน่้ม่่เป็้าหม่าย์ในการถอดรหัส พันธุุกรรม่คินไทย์ใน 5 กลุ่ม่โรคิจากกลุ่ม่ ต์ัวอย์่าง 50,000 ราย์ ได้แก่ โรคิม่ะเร็ง (ซึ่ึ�งคินไทย์ม่่อัต์ราการป็่วย์และการ เส่ย์ช้่วิต์สูงม่าก), โรคิไม่่ต์ิดต์่อเรื้อรังหรือ โรคิ NCDs, โรคิท่�ไม่่ได้รับการวินิจฉััย์และ หาย์าก (เป็็นโรคิท่�ย์ังไม่่ม่่เทคิโนโลย์่หรือ วิธุ่ใดม่าช้่วย์วินิจฉััย์ได้) นอกจากน่้ย์ังม่่ โรคิต์ิดเช้ื้อโรคิ และกลุ่ม่เภสัช้พันธุุศาสต์ร์ ป็้องกันการแพ้ย์าและการเลือกใช้้ย์า ท่�เหม่าะสม่ ป็ัจจุบันข้้อมู่ลได้เก็บคิรบถ้วน แล้ว และจะถูกนำไป็วิเคิราะห์ ต์่อย์อดไป็สู่ งานวิจัย์ต์่าง ๆ นอกจากน่้ กรม่การแพทย์์ กระทรวงสาธุารณ์สุข้ ได้ม่่การจัดต์ั้ง ศูนย์์การแพทย์์แม่่นย์ำข้ึ้นใน พ.ศ. 2566 เพื�อพัฒนาการบริการทางการแพทย์์ให้ ได้ม่าต์รฐานและทันสม่ัย์ รวม่ทั้งรองรับ การพัฒนาด้านการแพทย์์แม่่นย์ำด้วย์ ป็ัจจุบันคิณ์ะกรรม่การหลักป็ระกัน สุข้ภาพแห่งช้าต์ิ ได้รับสิทธุิป็ระโย์ช้น์ การต์รวจโรคิหาย์ากในหญิงม่่คิรรภ์ รวม่ทั้งต์รวจหาอาการแพ้ย์า อย์่างกลุ่ม่ อาการผ่ื�นแพ้ย์าแบบรุนแรงท่�เร่ย์กว่า สต์่เวนส์-จอห์นสันซึ่ินโดรม่ (Stevens- Johnson Syndrome) หรือ SJS และ ในอนาคิต์จะต์รวจหาในเด็กท่�ม่่โอกาส เป็็นดาวน์ซึ่ินโดรม่ ต์รวจม่ะเร็งเต์้านม่ ในผู่้หญิง เป็็นต์้น การแพทย์์แม่่นย์ำนับว่าเป็็นหนึ�งใน เทคิโนโลย์่แห่งอนาคิต์ ท่�จะม่าช้่วย์ ย์กระดับคิุณ์ภาพช้่วิต์ข้องผู่้คินในย์ุคิน่้ ให้ม่่สุข้ภาพด่ ม่่ช้่วิต์ท่�ย์ืนย์าวข้ึ้นได้อย์่าง ไม่่เกินฝััน ขอบคุุณข้อมููลจาก : www.samitivejhospitals.com, www.hfocus.org, www.mlsi.dmsc.moph.go.th, www.thairath.co.th และ www.wha-industrialestate.com HAPPINESS 53สุุดยอดเทคโนโลยีการผลิตที�สุามารถพิิมพิ์เน้�อวััสุดุให้้ออกมาเป็็น ชิ้ิ�นงานจริง ได้รับการต่อยอดและสุร้างสุรรค์นวััตกรรมห้ลากห้ลายด้าน จากเคร้�อง 3D Printing พิัฒนาต่อเน้�องมาสุ่่ 3D Bioprinting การพิิมพิ์ ชิ้ีวัภาพิสุามมิติที�ชิ้่วัยเพิิ�มป็ระสุิทธิิภาพิการรักษาพิยาบาล ให้้ผ่้ป็่วัย มีโอกาสุและทางเล้อกมากขึ้้�น เป็็นนวััตกรรมที�จะสุร้างควัามเป็ลี�ยนแป็ลง ทางการแพิทย์ครั�งให้ญ่่ในอนาคต ก้้าวสำคััญของก้ารปฏิิวัติิวงก้ารแพทย์์ เริ�มติ้นข้�นติั�งแติ่บริษััทวิจััย์และพัฒนา เทคัโนโลย์ีสัญชาติิออสเติรเลีย์ Invetech สามารถพัฒนาเคัร่�องพิมพ์ชีวภาพสามมิติิ หร่อ 3D Bioprinting เคัร่�องแรก้ของโลก้ ให้บริษััท Organovo ด้้วย์ก้ารใช้วัสดุ้หร่อ เซลล์มีชีวิติเรีย์งซ้อนก้ัน พิมพ์เป็นเน่�อเย์่�อ มนุษัย์์สามมิติิได้้สำเร็จัในปี 2554 หลังจัาก้นั�น 3D Bioprinting ย์ังได้้รับ ก้ารพัฒนาอย์่างติ่อเน่�อง โด้ย์คัณะวิจััย์จัาก้ โรงพย์าบาล Brigham and Women’s Hospital ในสหรัฐอเมริก้า ได้้ทด้ลองใช้ เส้นใย์แอก้าโรส (agarose) สร้างแม่พิมพ์ หลอด้เล่อด้เทีย์มในปี 2557 ก้่อนที� บริษััทผู้้้ผู้ลิติเคัร่�องสำอางฝรั�งเศส L’Oréal จัะจัับม่อก้ับบริษััท Organovo ติ่อย์อด้ เคัร่�องพิมพ์ผู้ิวหนังสำหรับใช้ทด้สอบ ผู้ลิติภัณฑ์์ของบริษััทแทนมนุษัย์์หร่อ สัติว์ทด้ลอง รวมถ้งก้ารพัฒนาเคัร่�องพิมพ์ สามมิติิสำหรับก้ารผู้ลิติอวัย์วะเทีย์ม ร้ปแบบใหม่ เช่น บริษััท Bespoke Innovation สหรัฐอเมริก้าผู้ลิติแขนเทีย์ม และสถาบัน Pratt Institute สหรัฐอเมริก้า ผู้ลิติขาเทีย์ม ซ้�งช่วย์ให้ผู้้้ส้ญเสีย์อวัย์วะมี ทางเล่อก้แขนเทีย์มหร่อขาเทีย์มน�ำหนัก้เบา ในราคัาถ้ก้ก้ว่าอวัย์วะเทีย์มทั�วไป รู้้�จััก 3D Bioprinting เทคัโนโลย์ีก้ารพิมพ์สามมิติิหร่อ 3D Printing คั่อก้ารสร้างข้อม้ลสามมิติิ ในร้ปแบบด้ิจัิทัล ด้้วย์ก้ารออก้แบบ ร่วมก้ับก้ารใช้ซอฟติ์แวร์คัอมพิวเติอร์ช่วย์ ก้ารออก้แบบ (CAD) และใช้สแก้นเนอร์ สามมิติิสร้างข้อม้ลอ่านแบบวัติถุจัริง นำมาทำสำเนาสามมิติิเป็นไฟล์ด้ิจัิทัล เพ่�อให้เคัร่�องพิมพ์เติิมเน่�อวัสดุ้ทีละชั�น จันก้ระทั�งเก้ิด้เป็นร้ปทรงที�จัับติ้องได้้ ส่วนใหญ่มัก้ใช้ก้ับก้ารผู้ลิติเคัร่�องประด้ับ เส่�อผู้้า โมเด้ลติ้นแบบ ของเล่น ส่วน 3D Bioprinting นั�นเป็นก้ารติ่อย์อด้มาจัาก้ 3D Printing มีร้ปแบบเป็นก้ารเติิมเน่�อวัสดุ้ ข้�นร้ปทีละชั�นเช่นเด้ีย์วก้ัน แติ่แติก้ติ่าง ที�วัสดุ้ก้ารพิมพ์ ซ้�งไม่ได้้ใช้พลาสติิก้ เซรามิก้ หร่อโลหะ แติ่ใช้ก้ารพิมพ์วัสดุ้ ชีวภาพและเซลล์มีชีวิติเป็นชั�น ๆ เพ่�อ พิมพ์โคัรงสร้างที�ซับซ้อน เช่น เน่�อเย์่�อ หลอด้เล่อด้ ผู้ิวหนัง โด้ย์วิธีีก้ารเพาะเซลล์ ให้มีปริมาณเพีย์งพอสำหรับโหลด้เข้า เคัร่�องพิมพ์ ซ้�งอิงติามก้ารสแก้นผู้้้ป่วย์ โด้ย์ติรง แล้วอาจัใช้ก้าวอินทรีย์์ เช่น เจัลที� ละลาย์ได้้ ช่วย์ให้เซลล์สามารถย์้ด้ติิด้ก้ัน และคังติัวเป็นร้ปร่างที�ถ้ก้ติ้องได้้ ปัจัจัุบันเคัร่�องพิมพ์ชีวภาพถ้ก้ประย์ุก้ติ์ ใช้ทางชีววิทย์า สาขาวิศวก้รรมเน่�อเย์่�อ วิศวก้รรมชีวภาพ วิทย์าศาสติร์วัสดุ้ และ ใช้อย์่างแพร่หลาย์ในก้ารพัฒนาเภสัชก้รรม เทคโนโลยีี พลิิกมิิติินวััติกรรมิการแพทย์์ 3D Bioprinting HAPPINESS 54 FEATURE ASK THE EXPERTและก้ารติรวจัสอบคัวามถ้ก้ติ้องของย์า รวมถ้งก้ารวิจััย์ทางคัลินิก้ เช่น ก้ารปล้ก้ถ่าย์ ผู้ิวหนังและก้ระด้้ก้ด้้วย์ก้ารพิมพ์สามมิติิ ก้ารพิมพ์อวัย์วะสามมิติิทั�งชิ�น ทำให้ แพทย์์สามารถออก้แบบก้ารรัก้ษัาได้้ด้ีข้�น เน่�องจัาก้เลีย์นแบบโคัรงสร้างของเน่�อเย์่�อ และอวัย์วะติ่าง ๆ ซ้�งช่วย์วางแผู้นก้าร รัก้ษัาได้้ เช่น โรคัทางหัวใจัและหลอด้เล่อด้ โรคัมะเร็ง โรคัทางออร์โทพีด้ิก้ส์ รวมถ้ง ก้ารพิมพ์แบบจัำลองเพ่�อใช้ทด้สอบก้าร ผู้่าติัด้ได้้เบ่�องติ้น ทำให้ลด้คัวามเสี�ย์ง ที�จัะเก้ิด้ข้อผู้ิด้พลาด้และลด้ระย์ะเวลา ก้ารผู้่าติัด้ลง นอก้จัาก้นั�น เทคัโนโลย์ี 3D Bioprinting ย์ังมีข้อด้ีและประโย์ชน์หลาก้หลาย์ด้้าน เช่น ก้ารนำไปใช้สร้างอวัย์วะทด้แทน หร่อนวัติก้รรมรัก้ษัาร้ปแบบใหม่ที�ช่วย์ลด้ คั่าใช้จั่าย์ ระย์ะเวลาก้ารรัก้ษัา บุคัลาก้ร ทางก้ารแพทย์์ และระย์ะเวลาก้ารอย์้่ใน โรงพย์าบาล รวมถ้งก้ารนำไปใช้ติรวจัสอบ ผู้ลของย์า ลด้ก้ารทด้ลองก้ับสัติว์ ฯลฯ อย์่างไรก้็ติาม เทคัโนโลย์ีก้ารพิมพ์ชีวภาพ สามมิติิย์ังมีข้อจัำก้ัด้เร่�องเคัร่�องพิมพ์ ราคัาแพง และคัวามซับซ้อนของเซลล์ หร่อส่วนประก้อบร่างก้าย์มนุษัย์์ เช่น เน่�อเย์่�อ เส้นประสาท เป็นก้ระบวนก้ารที� ย์าก้ลำบาก้ก้ว่าก้ารผู้ลิติของเล่นพลาสติิก้ หร่อเคัร่�องประด้ับเซรามิก้ ทำให้จัำเป็น ติ้องคััด้เล่อก้ประเภทของเซลล์ที�เหมาะสม และคัำน้งถ้งอัติราก้ารเติิบโติ รวมถ้ง ก้ารรัก้ษัาสภาพแวด้ล้อมเซลล์ย์ังคัง เป็นเร่�องย์าก้ อีก้ทั�งมีข้อก้ังวลเก้ี�ย์วก้ับ ด้้านจัริย์ธีรรมและก้ารใช้พลังงานของ เคัร่�องพิมพ์ที�ย์ังไม่ชัด้เจัน ต่่อยอดนวััต่กรู้รู้มการู้แพทย์ไทย สำหรับประเทศไทย์ให้คัวามสนใจั เทคัโนโลย์ีก้ารพิมพ์ชีวภาพสามมิติิโด้ย์ นำมาใช้ทางก้ารแพทย์์ ซ้�งศ้นย์์พัฒนา นวัติก้รรมทางก้ารแพทย์์ (Mind Center) ของคัณะแพทย์ศาสติร์ โรงพย์าบาล รามาธีิบด้ี มหาวิทย์าลัย์มหิด้ลได้้ริเริ�ม นำนวัติก้รรม 3D Bioprinting มาทด้ลอง รัก้ษัาผู้้้ป่วย์ในโรงพย์าบาล ด้้วย์ก้าร ทำงานร่วมก้ับนัก้วิชาก้าร นัก้วิทย์าศาสติร์ และบุคัลาก้รทางก้ารแพทย์์ ผู้สมผู้สาน คัวามร้้และเทคัโนโลย์ีสร้างสรรคั์นวัติก้รรม ที�ได้้รับมาติรฐานก้ารผู้ลิติเคัร่�องม่อแพทย์์ แบบสาก้ล ISO13485 Medical devices- Quality management systems เพ่�อพัฒนาระบบก้ารรัก้ษัาพย์าบาลของ ประเทศไทย์ และสามารถนำไปติ่อย์อด้ งานคั้นคัว้าวิจััย์ในติ่างประเทศได้้ ในปัจัจัุบันทีมวิจััย์ให้คัวามสนใจัศ้ก้ษัา และพัฒนานวัติก้รรมทางก้ารแพทย์์ จัาก้ก้ารพิมพ์แบบสามมิติิทั�งใช้ภาย์นอก้ และภาย์ในร่างก้าย์ อย์่างอุปก้รณ์ ใช้ภาย์นอก้ร่างก้าย์ เช่น รองเท้าช่วย์เด้ิน สำหรับผู้้้ป่วย์พาร์ก้ินสัน เข็มขัด้ช่วย์ พย์ุงหลัง ซ้�งเคัร่�องสามารถพิมพ์แบบ ทด้ลองหร่อผู้ลิติอุปก้รณ์ชิ�นเด้ีย์วในราคัา ไม่แพง ช่วย์ลด้ข้อจัำก้ัด้ในก้ารรัก้ษัา และย์ังสามารถปรับขนาด้ให้เหมาะสม สอด้คัล้องก้ับร่างก้าย์ของคันไทย์ได้้ด้้วย์ นอก้จัาก้ก้ารผู้ลิติอุปก้รณ์ติ่าง ๆ แล้ว เคัร่�องพิมพ์สามมิติิย์ังสามารถนำมา ผู้ลิติอวัย์วะเทีย์ม เช่น ใบห้ ก้ระด้้ก้ม่อ หัวใจั เพ่�อใช้วางแผู้นก้ารผู้่าติัด้ที�มีคัวาม เสี�ย์งส้งและลัก้ษัณะเฉพาะให้ปลอด้ภัย์ มาก้ข้�น ซ้�งในประเทศไทย์มีเคัสที�นำมาใช้ สร้างแบบจัำลองหัวใจัสำหรับทด้ลอง คั้นหาติำแหน่งก้ารจัี�เซลล์รัก้ษัาอาก้าร หัวใจัเติ้นผู้ิด้จัังหวะ และเคัสคันไข้ ผู้่าติัด้ก้ระด้้ก้ที�มีคัวามซับซ้อนก้็สามารถ สร้างแบบจัำลองให้ทีมศัลย์แพทย์์ ได้้เติรีย์มพร้อมก้่อนก้ารผู้่าติัด้จัริง ขณะเด้ีย์วก้ันทีมวิจััย์ย์ังเริ�มทด้ลองใช้ เคัร่�อง 3D Bioprinting ผู้ลิติก้ระด้้ก้สำหรับ เคัสคันไข้ก้ระด้้ก้หัก้ ซ้�งวัสดุ้สำเร็จัร้ป อาจัไม่พอด้ีก้ับร่างก้าย์เม่�อเทีย์บก้ับก้าร พิมพ์ก้ระด้้ก้เฉพาะของคันไข้ รวมถ้งก้ารใช้ เคัร่�องพิมพ์ผู้ลิตินวัติก้รรมที�ฝังในร่างก้าย์ ประเภท Bio-artificial Organs ได้้แก้่ แผู้่นปิด้ก้ะโหลก้ ก้ระด้้ก้ประด้ิษัฐ์ชีวภาพ หลอด้เล่อด้ประด้ิษัฐ์ชีวภาพ ที�ในอนาคัติ อาจัพัฒนาเป็นเส้นเล่อด้เทีย์มจัาก้เซลล์ หร่อเน่�อเย์่�อของคันไข้ได้้จัริง แม้เทคัโนโลย์ีก้ารพิมพ์ชีวภาพสามมิติิ จัะได้้รับคัวามสนใจัจัาก้ทั�วโลก้ ซ้�งร่วมก้ัน เร่งพัฒนานวัติก้รรมสุด้ล�ำนี�อย์่างติ่อเน่�อง แติ่ก้ารจัำลองเซลล์หร่อเน่�อเย์่�อของมนุษัย์์ ที�มีคัวามซับซ้อนนั�นเป็นคัวามท้าทาย์ ที�ติ้องใช้คัวามเข้าใจัในศาสติร์เชิงล้ก้ หลาย์แขนง นอก้จัาก้นี�ย์ังติ้องมีก้าร ทด้สอบคัวามปลอด้ภัย์และก้ารก้ำก้ับด้้แล ซ้�งย์ังมีคัวามจัำเป็นเช่นเด้ีย์วก้ับก้ารรัก้ษัา ทางก้ารแพทย์์ร้ปแบบใหม่ เพ่�อให้ก้าร เปลี�ย์นแปลงเป็นไปอย์่างสร้างสรรคั์และ เก้ิด้ประโย์ชน์อย์่างแท้จัริง ขอบคุุณรู้้ปภาพจัาก : https://organovo.com และ www.rama.mahidol.ac.th HAPPINESS 55เรื่่�อง : ชลิิดา เถาว์์ ชาลิี ดร.เคซี่่� มี่นส์์ ศััลยแพทย์แห่่งมีห่าวิิทยาลัย ส์แตนฟอร์ด ไขประเด็นเร่�องอันตรายของ ไขมีันท่�พอกพูนตามีเซี่ลล์ต่าง ๆ ท่�ไมี่ใช่่ เซี่ลล์ไขมีัน ส์่งผลทำาให่้คนลดนำ�าห่นักยาก วิิธี่แก้ไขปัญห่าน่�ของเธีอค่อ ต้องจััดการ กับการเผาผลาญของเซี่ลล์ให่้ตรงจัุด ลดนำ�าห่นักส์่วินเกินให่้ได้ และแก้ปัญห่าให่ญ่ ท่�เป็นจัุดบอดของวิงการแพทย์ในการรักษา คนไข้ท่�มี่มีานานแล้วิให่้ได้ ให้้เซลล์ พลััง 56 HAPPINESS LIFESTYLE HEALTH & VITALITYในปััจจุบััน เมื่่�อไรก็็ตามื่ที่่�เรามื่่ปััญหา ก็ับัอวััยวัะส่่วันไหน ไมื่่วั่าจะเปั็นหู ตา คอ หร่อจมืู่ก็ เราก็็จะไปัหาแพที่ย์เฉพาะที่าง ด้้านนั�น ๆ ก็ันใช่่ไหมื่ น่�เปั็นคำถามื่จาก็ ด้ร.เคซี่่� มื่่นส่์ ซี่่�งเช่่�อวั่าวัิธี่ก็ารรัก็ษาแบับั เน้นแค่เร่�องเฉพาะที่างเช่่นน่� จะนำพาคนไข้้ ไปัสู่่จุด้ที่่�อุบััติก็ารณ์์ก็ารเก็ิด้โรคเร่�อรัง เพิ�มื่มื่าก็ข้่�น เพราะเราให้ควัามื่ส่ำคัญ แค่ตรงส่่วันที่่�เปั็นโรค แต่จริง ๆ แล้้วั เซี่ล้ล้์ที่ั�งหมื่ด้ในร่างก็ายมื่นุษย์ล้้วันมื่่ ควัามื่เช่่�อมื่โยงก็ัน โด้ยเฉพาะเร่�องก็าร เผาผล้าญข้องเซี่ล้ล้์ อย่างไรก็็ตามื่ เรายัง ไมื่่มื่่แพที่ย์เฉพาะที่างในด้้านน่� ที่ั�ง ๆ ที่่� ก็ารเผาผล้าญข้องเซี่ล้ล้์นั�นเก็่�ยวัข้้องก็ับั ช่่วัิตแล้ะสุ่ข้ภาพข้องเราในทีุ่ก็ ๆ ด้้าน ไมื่่ใช่่แค่อวััยวัะหร่อระบับัในร่างก็าย ระบับัใด้ระบับัหน่�งเที่่านั�น น่�ค่อเหตุผล้หล้ัก็ที่่� ด้ร.เคซี่่�ผู้เร่ยนจบั มื่าพร้อมื่คะแนนเก็่ยรตินิยมื่จาก็ มื่หาวัิที่ยาล้ัยส่แตนฟอร์ด้ ได้้เส่นอวัิธี่ก็าร ก็ารเปัล้่�ยนแปัล้งที่่�ค่อนข้้างจะรุนแรงอยู่ ส่ัก็หน่อย ค่อแที่นที่่�จะรัก็ษาคนไข้้ตามื่ อาก็ารปั่วัยข้องแต่ล้ะอวััยวัะในร่างก็าย เธีอก็ล้ับัข้อให้มื่าโฟก็ัส่เร่�องก็ารปัรับัปัรุง สุ่ข้ภาพ โด้ยเริ�มื่จาก็เร่�องพ่�นฐานแล้ะ องค์รวัมื่ทีุ่ก็ส่่วันข้องร่างก็าย โด้ยเฉพาะ อย่างยิ�งส่่วันส่ำคัญข้องเซี่ล้ล้์ที่่�มื่่ช่่�อวั่า “ไมื่โที่คอนเด้ร่ย” (mitochondria) หร่อ powerhouse ข้องเซี่ล้ล้์ ซี่่�งเปั็นตัวัส่ร้าง พล้ังงานให้เซี่ล้ล้์ แล้ะช่่วัยให้เซี่ล้ล้์ที่ำงาน ได้้เต็มื่ปัระส่ิที่ธีิภาพ ภาวัะที่่�เซี่ล้ล้์ที่ำงานได้้เต็มื่ปัระส่ิที่ธีิภาพ น่�เร่ยก็วั่า “good energy” หร่อพล้ังงานด้่ หล้ายคนอาจเคยได้้ยินคำน่�ในล้ัก็ษณ์ะ ที่่�ก็ล้่าวัถ่งก็ารเผาผล้าญข้องเซี่ล้ล้์ที่่�ด้่ เผาผล้าญได้้เต็มื่ปัระส่ิที่ธีิภาพ ซี่่�งคน ส่่วันใหญ่ต้องก็ารส่ิ�งน่�อย่างมื่าก็ ที่วั่า ในปััจจุบััน คนอเมื่ริก็ันแล้ะคนเมื่่อง ที่ั�วัโล้ก็ถ่ง 93.2 เปัอร์เซี่็นต์ ก็ำล้ังเผช่ิญ ปััญหาก็ารเผาผล้าญที่่�ไมื่่ด้่ ควัามื่ส่ามื่ารถ ข้องเซี่ล้ล้์ที่่�จะปัรับัร่างก็ายให้อยู่ในภาวัะ “good energy” จ่งเปั็นเร่�องที่่�ส่ำคัญ แล้ะ ก็ารรัก็ษาโรคแบับัส่มื่ัยใหมื่่ในยุคปััจจุบััน ยังก็ล้่าวัถ่งเร่�องน่�น้อยมื่าก็ ด้ังนั�นต้องย�ำ อ่ก็ครั�งวั่าก็ารเผาผล้าญข้องเซี่ล้ล้์มื่่ผล้ต่อ สุ่ข้ภาพโด้ยรวัมื่ข้องคนไข้้อย่างยิ�ง จะรู้้� ได้�อย่่างไรู้ว่่าเรู้ามีีการู้ เผาผลาญของเซลล์แบบที่ี�เรู้ีย่ก ได้�ว่่าเป็็น “good energy” • ค่่าน้ำตาลในเลือด้ (fasting blood sugar) ของเรู้าต�องอย่้่ ต�ำกว่่า 100 mg/dL • ค่่าไขมีันไที่รู้กลีเซอไรู้ด้์ (triglycerides) ต�องน�อย่กว่่า 150 mg/dL • ค่่าไขมีันค่อเลสเตอรู้อล (cholesterol) HDL ต�องอย่้่ รู้ะหว่่าง 50-90 mg/dL • ค่่าค่ว่ามีด้ันโลหิตต�องต�ำ กว่่า 120/80 mmHg • เส�นรู้อบเอว่ต�องน�อย่กว่่า 35 นิ้ว่ อย่างไรก็็ตามื่ อาหารก็ารก็ินแล้ะ วัิถ่ช่่วัิตแบับัส่มื่ัยใหมื่่ ต่างร่วัมื่ด้้วัยช่่วัยก็ัน ที่ำร้ายไมื่โที่คอนเด้ร่ยในเซี่ล้ล้์ข้องเรา อย่างมื่าก็ แล้ะปััญหาใหญ่ที่่�คนต้องเผช่ิญ ก็็ค่อ เซี่ล้ล้์เหน่�อยล้้าเก็ินก็วั่าจะที่ำงาน อย่างเต็มื่ปัระส่ิที่ธีิภาพข้องมื่ัน ทีุ่ก็วัันน่� คนอเมื่ริก็ันก็ินอาหารที่่�แคล้อร่สู่งข้่�น 57 HAPPINESSNext >