< PreviousJIB JIB‘S FE A TURE บนิ จารั่กภาษาเต้ล้ก้บนห์ินโบรัาณ์ ล่าง ข้าวัพื่ิลาฟื่กับเน่�อสัต้วั์และผู้ัก บนิ สถี่าปัต้ยิกรัรัมของป้อม Golconda ล่าง อาห์ารัเช้้าแบบอินเดีียิใต้้� 40JIB JIB MAGA ZINE I 2024 อาห้าร มื่สองปิระเภที่ ได้แก่ อาห้ารเตัล้ก้ และอาห้ารไฮเดอราบิาด อย่างแรกเปิ็นส่วนห้นึ�งข้องอาห้ารอินเด่ย ใตั้ที่่�โดดเด่นด้วยรสชาตัิร้อนแรง รัฐเตัลังคานาตัั�งอย้่บินที่่�ราบิส้งเดคคาน จำึงมื่วัตัถุดิบิที่่�เปิ็นเอกลักษณิ์ เช่น จำอนนา รอตัเตั (ข้้าวฟ่าง) สัจำจำา รอตัเตั (เพนิสที่ัมื) ห้รืออัปิปิ้ด่ ปิินด่ (ข้้าวห้ัก) นำ�าเกรว่�ห้รือแกงเร่ยกว่าค้รา และปิ้ล้ซ็้ (เปิร่�ยว) โดยใช้มืะข้ามืเปิ็นห้ลัก Telangana Palakoora ห้รือผู้ักโข้มืปิรุงด้วยถั�วเลนที่ิล รับิปิระที่าน กับิข้้าวสวยและโรตัิส เปิ็นตั้น อาห้ารปิระเภที่ห้ลังมื่ตั้นกำาเนิดในช่วงสมืัยกุฏิบิ ชาฮ่และอาซ็าฟ จำาฮ่ ปิระกอบิด้วยเมืน้ข้้าวสาล่และข้้าวตั่าง ๆ มืักปิรุงด้วยเนื�อสัตัว์ ห้รือจำับิค้่กับิแกงเนื�อ ได้รับิอิที่ธ์ิพลอย่างมืากจำากโมืกุล เปิอร์เซ็่ย และอาห้รับิ รวมืถึงอาห้ารที่้องถิ�น เตัล้ก้และมืาราธ์วาดา อาห้ารที่่�มื่ชื�อเส่ยงที่่�สุดได้แก่ Hyderabadi Biryani ปิรุงด้วยข้้าวบิาสมืาตัิ เนื�อแกะ ห้ัวห้อมื โยเกิร์ตั และเครื�องเที่ศตั่าง ๆ ส่วน Hyderabadi Haleem ปิระกอบิด้วยสตั้ว์ข้้าวสาล่ ถั�วเลนที่ิล และเนื�อแกะ เปิ็นจำานพิเศษที่่�มื่ตั้นกำาเนิดมืาจำากอาห้ารอาห้รับิ ศิลปิะ ไฮเดอราบิาดเปิ็นที่่�ตัั�งข้องพิพิธ์ภัณิฑ์์ ห้อศิลปิ์ และสถาบิันมืากมืาย พิพิธ์ภัณิฑ์์แห้่งแรกที่่�ได้รับิการจำัดตัั�ง ข้ึ�นคือพิพิธ์ภัณิฑ์์โบิราณิคด่แห้่งรัฐ (เดิมืชื�อพิพิธ์ภัณิฑ์์ไฮเดอราบิาด) ในปิี พ.ศ. 2473 พิพิธ์ภัณิฑ์์สำาคัญอื�น ๆ ได้แก่ พิพิธ์ภัณิฑ์์ Salar Jung, พิพิธ์ภัณิฑ์์ Nizam, พิพิธ์ภัณิฑ์์เมืือง และพิพิธ์ภัณิฑ์์วิที่ยาศาสตัร์ Birla ศ้นย์ศิลปิะห้ลายแห้่งในไฮเดอราบิาดยังคงจำัดแสดงและเผู้ยแพร่มืรดกวัฒนธ์รรมืเก่าแก่ด้านการเตั้นรำาและดนตัร่ ได้แก่ กถักกฬิิ ร้ปิแบิบิการเตั้นรำาที่่�ได้รับิความืนิยมืในราชสำานักโมืกุลและแวดวงชั�นส้ง ภารตัะนาฎยัมื นาฏิศิลปิ์เก่า แก่ที่่�สุดในอินเด่ย สะที่้อนสัจำธ์รรมืที่่�ปิล้กฝ่ังยึดมืั�นในคำาสอนข้องศาสนา และ มืณิ่ปิุร่ การแสดงละครข้องชาวไที่ย อาห้มืในรัฐอัสสัมื แตั่งกายคล้ายชาวยุโรปิคือนุ่งกระโปิรงบิานลวดลายสวยงามืที่่�เร่ยกว่า “สุ่มื” สถาปิัตัยกรรมื การออกแบิบิสถาปิัตัยกรรมือินโดอิสลามือันโดดเด่นสะที่้อนให้้เห้็นในอาคารตั่าง ๆ ข้องไฮเดอราบิาด ที่ำาให้้ที่่�น่�กลายเปิ็น "เมืืองมืรดกที่่�ด่ที่่�สุดแห้่งอินเด่ย" ถนนในเมืืองล้วนเร่ยงรายไปิด้วยมืัสยิดและพระราชวังเก่าแก่ ห้ลายแห้่ง โครงสร้างเก่าแก่ที่่�สุดที่่�ยังห้ลงเห้ลืออย้่คือซ็ากปิรักห้ักพังข้องปิ้อมื Golconda ที่่�สร้างข้ึ�นในศตัวรรษที่่� 16 บิางแห้่งก่อสร้างแบิบิยุโรปิ เช่น Falaknuma, Chowmahalla และ King Kothi งานสถาปิัตัยกรรมืข้องอินเด่ยเห้นือ พบิเห้็นได้ในวัดฮินด้งดงามือย่าง Birla Mandir วัด Jagannath และวัด Karmanghat Hanuman ส่วนอาคาร สถาปิัตัยกรรมืสมืัยให้มื่พบิเห้็นได้ในสิ�งก่อสร้างห้ลังได้รับิเอกราช H YDERABAD, INDIA MAY JUNE 2024 ซ่้ายบนิ สต้รัีมุสลิมกับฮิญาบห์รั่อผู้้าคลุม ขวาบนิ กำาไลห์น่�งในเครั่�องปรัะกอบ การัแต้่งกายิของสต้รัีอินเดีียิ ล่าง ปรัะต้ิมากรัรัมใน Kota Gullu บนิ สถี่าปัต้ยิกรัรัมของป้อม Golconda ล่าง อาห์ารัเช้้าแบบอินเดีียิใต้้� 41JIB JIB MAGA ZINE I 2024 มื่ร์ ออสมืาน อาล่ ข้่าน อาซ็าฟ จำาห้์ ที่่� 7 ได้รับิการข้นานนามืว่าเปิ็นผู้้้สร้างไฮเดอราบิาดยุคให้มื่ อาคารตั่าง ๆ ที่่�สร้างข้ึ�นในรัชสมืัยข้องพระองค์นั�นน่าปิระที่ับิใจำและแสดงถึงร้ปิแบิบิสถาปิัตัยกรรมื อินโด-ซ็าราซ็ินิกที่่�ห้ลากห้ลาย เช่น มืห้าวิที่ยาลัย Osmania ตัลาด Moazzam Jahi ศาลส้ง ไฮเดอราบิาด โรงพยาบิาล Osmania General วิที่ยาลัยเมืือง และสถาน่รถไฟ Kachiguda สถาปิัตัยกรรมืส่วนให้ญ่ออกแบิบิโดย Vincent Esch สถาปินิกชาวอังกฤษ-อินเด่ย ไฮเดอราบิาดเปิ็นที่่�ตัั�งข้อง อุตัสาห้กรรมืภาพยนตัร์เตัล้ก้ ห้รือ Tollywood Ramoji Film City ซ็ึ�ง ให้ญ่เปิ็นอันดับิสองในอินเด่ยรองจำากบิอลล่ว้ด ครอบิคลุมืพื�นที่่� 2,000 เอเคอร์ การสร้างภาพยนตัร์ใน ไฮเดอราบิาดเริ�มืตั้นในตั้นปิี พ.ศ. 2460 โดยบิริษัที่ Lotus film Co เมืืองน่�เปิ็นเจำ้าภาพ "เที่ศกาลภาพยนตัร์ เด็กนานาชาตัิ" เปิ็นปิระจำำาทีุ่กปิี และตัั�งแตั่ปิี 2550 เปิ็นตั้นมืา ไฮเดอราบิาดได้เปิ็นเจำ้าภาพจำัดเที่ศกาล ภาพยนตัร์นานาชาตัิไฮเดอราบิาด (HIFF) มื่โรงละครไอแมืกซ็์ที่่�มื่ระบิบิ IMAX-3D ให้ญ่ที่่�สุดในโลก และในปิี พ.ศ. 2548 กินเนสส์เวิลด์เรคคอร์ดได้ปิระกาศให้้เมืืองภาพยนตัร์ราโมืจำิในไฮเดอราบิาด เปิ็นสตั้ดิโอ ภาพยนตัร์ที่่�ให้ญ่ที่่�สุดในโลก จำิตัรกรรมื ไฮเดอราบิาดเตั็มืไปิด้วยงานศิลปิะและงานฝ่ีมืือที่่�มื่ช่วิตัช่วา เปิ็นจำุดกำาเนิดการวาดภาพ แบิบิเดคคาน่ข้ึ�นในศตัวรรษที่่� 16 ผู้สมืผู้สานร้ปิแบิบิพื�นเมืืองที่่�ลึกซ็ึ�งกับิเที่คนิคจำากตั่างปิระเที่ศ และ มื่ความืคล้ายคลึงกับิภาพวาดวิชัยนคระที่่�อย้่ใกล้เค่ยง มื่การใช้ส่เรืองแสง ส่ที่อง และส่ข้าวเนื�องจำาก อิที่ธ์ิพลข้องศาสนาอิสลามืในรัฐสุลตั่าน ภาพวาดข้องเดคคาน่ส่วนให้ญ่เปิ็นภาพธ์รรมืชาตัิโดยมื่ พื�นห้ลังเปิ็นดอกไมื้ สัตัว์ตั่าง ๆ และเห้ตัุการณิ์ที่างปิระวัตัิศาสตัร์ข้องภ้มืิภาคน่� งาน ห้ัตัถกรรมื ที่่�ได้รับิความืนิยมืในไฮเดอราบิาดและสามืารถซ็ื�อกลับิเปิ็นข้องที่่�ระลึกได้แก่ Kalamkari มื่ตั้นกำาเนิดใน Machilipatnam เมืื�อ 3,000 ปิีก่อน ลักษณิะเปิ็นงานภาพวาดบินสิ�งที่อ ใช้ห้มืึกที่ำาจำากไมื้ไผู้่แช่ในนำ�าตัาลโตันดและนำ�า ส่ที่่�ได้มืาจำากผู้ัก ผู้ลไมื้ และส่ย้อมืธ์รรมืชาตัิ รังสรรค์ ข้ึ�นเปิ็นภาพวาดส่สันสดใสและสวยงามื นอกจำากน่� งานห้ัตัถกรรมืไฮเดอราบิาดยังมื่ความืห้ลากห้ลาย มืักจำัดแสดงนิที่รรศการที่่�มื่เอกลักษณิ์ มืากมืาย ไมื่ว่าจำะเปิ็นเครื�องปิระดับิมืุกอันงดงามืห้รืองานแกะสลักไมื้ข้องเที่พเจำ้าและเที่พธ์ิดาในศาสนา ฮินด้ ไฮเดอราบิาดยังมื่ชื�อเส่ยงในด้านห้ัตัถกรรมื Bidriware ซ็ึ�งได้รับิที่ักษะและเที่คนิคจำาก ตัะวันออกกลางจำนถึงอินเด่ยในช่วงศตัวรรษที่่� 14 ปิัจำจำุบิันมื่การผู้ลิตังานฝ่ีมืือแข้นงน่�ส้งที่่�สุดในอินเด่ย ปิัจำจำุบิัน ไฮเดอราบิาดเปิ็นเมืืองที่่�มื่ความืเปิ็นสากลและเปิ็นที่่�ตัั�งข้องอุตัสาห้กรรมืองค์กรและไอที่่ที่่� เจำริญรุ่งเรืองที่่�สุดแห้่งห้นึ�งข้องอินเด่ย มื่สำานักงานข้องบิริษัที่ยักษ์ให้ญ่ข้้ามืชาตัิตัั�งอย้่ห้ลายแห้่ง คนห้นุ่มืสาวจำากส่วนตั่าง ๆ ข้องปิระเที่ศห้ลั�งไห้ลเข้้ามืาเพื�อโอกาสในการที่ำางานที่่�ด่ข้ึ�น วัฒนธ์รรมื และที่ัศนคตัิข้องไฮเดอราบิาดจำึงห้ันมืาส้่ "ความืที่ันสมืัย" ถึงอย่างนั�น ไมื่ว่าเมืืองจำะก้าวส้่ความืเจำริญก้าวห้น้าเพ่ยงใดก็ตัามื วัฒนธ์รรมืดั�งเดิมืข้องไฮเดอราบิาด ซ็ึ�งผู้สมืผู้สานความืเปิ็นอินเด่ยเห้นือและใตั้กลับิยังคงรักษารากเห้ง้าเอาไว้อย่างเข้้มืแข้็ง สะที่้อนให้้เห้็น อย่างแจำ่มืชัดในทีุ่กย่างก้าวที่่�ได้รับิร้้และสัมืผู้ัส ที่ำาให้้ไฮเดอราบิาดกลายเปิ็นเมืืองแห้่งอด่ตัและอนาคตั ที่่�เตั็มืไปิด้วยเสน่ห้์ดึงด้ดอย่างสมืบิ้รณิ์แบิบิ // JIB JIB‘S FE A TURE ไฮเดอราบิาดได้รับิการจำัดอันดับิให้้เปิ็นห้นึ�งในเมืืองที่่� ปิลอดภัยในปิระเที่ศ มื่อัตัราการเกิดอาชญากรรมืตัำ�าที่่�สุด แห้่งห้นึ�งในบิรรดาเมืืองให้ญ่ และมื่อัตัราการเกิด อาชญากรรมืตัำ�าเที่่ากับิเมืืองเล็ก ๆ ที่ำาให้้เมืืองน่�เปิ็นสถานที่่� ที่่�น่าที่ำางานข้องคนห้นุ่มืสาวโดยเฉพาะผู้้้ห้ญิง อาห้ารเอกลักษณิ์ข้องไฮเดอราบิาดซ็ึ�งนักที่่องเที่่�ยวคุ้นเคย และน่าจำะรับิปิระที่านไมื่ยาก ได้แก่ เคบิับิย่างไมื้ (Skewer kebab) ฮาล่มื (Haleem) และบิริยาน่�แกะ (Mutton Biryani) มื่เครื�องแกง และพ่ลาฟ (Pilaf) ห้รือการตั้มืข้้าวกับิเนื�อและเครื�องเครา จำนสุกแบิบิไมื่เช็ดนำ�าเปิ็นส่วนปิระกอบิห้ลัก พร้อมืกับิมืะพร้าว ห้รือมืะมื่วงห้ิมืพานตั์ สำาห้รับิผู้้้ที่่�ไมื่ถนัดอาห้ารห้นักที่้อง ไฮเดอราบิาดมื่อาห้ารมืังสวิรัตัิเนื�อ ปิลา และอาห้ารที่ะเลให้้เลือก ในไฮเดอราบิาดมื่สถานที่่�ที่่�ยังคงอนุรักษ์นิยมืเข้้มืข้้นและ แตั่งกายตัามืธ์รรมืเน่ยมื โดยเฉพาะในเข้ตัเมืืองเก่า นักที่่องเที่่�ยวควรเตัร่ยมืเครื�องแตั่งกายมืิดชิด เร่ยบิร้อย และเห้มืาะสมืตัามืกาลเที่ศะ สายการบิินนกแอร์ มื่เที่่�ยวบิิน บิินตัรงจำากกรุงเที่พฯ (ดอนเมืือง) ส้่เมืืองไฮเดอราบิาด ปิระเที่ศอินเด่ย ตัรวจำสอบิ เที่่�ยวบิินที่่�คุณิตั้องการได้ที่่� www.nokair.com JIB JIB’S NO TE ซ่้าย รัายิละเอียิดีทุางสถี่าปัต้ยิกรัรัมของป้อม Golconda ล่าง Charminar มัสยิิดีใจกลางไฮเดีอรัาบาดี หนิ้าขวา บนิ สถี่าปัต้ยิกรัรัมในเม่องไฮเดีอรัาบาดี ล่าง พื่ิพื่ิธ์ภัณ์ฑ์์ Salar Jung 42JIB JIB MAGA ZINE I 2024ซ่้าย รัายิละเอียิดีทุางสถี่าปัต้ยิกรัรัมของป้อม Golconda ล่าง Charminar มัสยิิดีใจกลางไฮเดีอรัาบาดี หนิ้าขวา บนิ สถี่าปัต้ยิกรัรัมในเม่องไฮเดีอรัาบาดี ล่าง พื่ิพื่ิธ์ภัณ์ฑ์์ Salar Jung H YDERABAD, INDIA MAY JUNE 2024 43JIB JIB MAGA ZINE I 2024JIB JIB‘S FE A TURE บนิ สุสาน Qutub Shahi ซ่้าย อาคารัทุันสมัยิในเม่องไฮเดีอรัาบาดี ขวา การัเต้้นรัำา Lambadi ในการัเฉลิมฉลองเทุศกาล 44JIB JIB MAGA ZINE I 2024Hyderabad, where North and South India meets. Hyderabadi Tehzeeb refers to the local living of the Muslim community that reckons the uniqueness of languages and culture that differ from the North and South of India. The two characteristic communities meet here at Hyderabad and seamlessly blend together ever since due to the geography and variety of rulers at times. The first dynasty to rule the city was Qutub Shahi before being invaded and the city was renamed to Nizams where Islamic culture heavily led throughout. At present, the influence is still vividly seen through the architecture, food, way of life, tradition, language, and literature – although festivals of all races are equally celebrated, be it Diwali or Christmas. Deccani Urdu or Dakhani Urdu is the official language used in Hyderabad while Tegulu as well as English, Hindi, and another local dialect are also practicing. Ladies in Hyderabad usually wear Saree or Salwar Kameez while the tradition version would be Khara Dupatta with the jewellery set that inclusive of Jhoomar, Chintaak, Jadaoo Zevar, Ranihaar, Jugni, Gote and the list carries on. Gentlemen wear the traditional Sherwani. Culinary experience here features Tegulu and Hyderabad dishes, the former is part of the South spicy Indian food while the letter is inspired by Persian and Arabic cultures. The most famous dish is the Hyderabadi Biryani, as well as Hyderabadi Haleem. Hyderabad is home to variety of museums, galleries, and art institutes with the notable ones such as the National Museum of Hyderabad, Salar Jung Museum, Nizam Museum and the Birla Science Museum. With the Indo-Islam inspired architectural style, the architecture aspect in Hyderabad is second to none and is dubbed “the best heritage town of India”. The city is composed of mosques and ancient royal palaces. Do not miss to visit the Golconda which was constructed in the 16 century and the Falaknuma, Chowmahalla, King Kothi, Birla Mandir, Jagannath, Karmanghat Hanuman, Osmania University, Moazzam Jahi Market, Osmania General, Kachiguda Train Station. Most of the notable architectures were designed by Vincent Esch – the English-Indian architecture. Tollywood Ramoji Film City, which is the second largest of its genre after Bollywood and the Guiness World’s Record as the largest film studio, is also located in Hyderabad with its massive 2,000 acres. The film business in Hyderabad kicked off around 1917 by Lotus film Co and the city is now hosting the International Children Film Festival annually. Hyderabad art scene is fruitful and vivid with the rise of Deccani art blended well with the local flairs. Most of the notable paintings using Deccani art techniques were of nature and historical scenes. Kalamkari which is the signature handicraft of Hyderabad that was initiated in Machilipatnam some what 3,000 years ago would make a precious souvenir from here, apart from the famous Bidriware. Although Hyderabad this day is already modernized with western influences, the genuine DNA of the city is still firmly presented. Therefore, Hyderabad is a charming city with a perfect blend of the past and the future that would draw visitors from all walks of life. 海得拉巴 - 南北印度的交汇处 海得拉巴特泽布 (Hyderabadi Tehzeeb) 指 的是海得拉巴穆斯林社区的当地生活方式,其独特的语言和文化与印度北部 和南部都不同。由于地理位置及历史上不同统治者的影响,这两种特色文化 在海得拉巴相遇,并无缝地融合在了一起。统治这座城市的第一个王朝是库 图卜·沙希 (Qutub Shahi),之后被入侵,这座城市便更名为尼扎姆 (Nizams),伊斯兰文化在此得到了广泛的传播。目前,各个种族的节日(无 论是排灯节还是圣诞节)在这里都得到庆祝,同时这种独特的文化影响也通 过建筑、食物、生活方式、传统、语言和文学等途径都生动地体现了出来。 德干乌尔都语 (Deccani Urdu) 或达卡尼乌尔都语 (Dakhani Urdu) 是海得拉巴的官方语言,此外还有特古鲁语 (Tegulu) 、英语、印地语和其 他当地方言。海得拉巴的女士通常穿着纱丽服 (Saree) 或女传统连衣裙萨 尔瓦卡米兹 (Salwar Kameez),而传统装扮则是卡拉杜帕塔 (Khara Dupatta)。珠宝饰品包括珠宝头饰 (Jhoomar)、颈链 (Chintaak)、珠宝 套装 (Jadaoo Zevar)、项链 (Ranihaar) ,手工刺绣装饰的直筒衬衫 (Jugni)、功特 (Gote) 等。男士们则穿着传统的 (Sherwani)服装。 这里的烹饪以特古鲁和海得拉巴菜肴为特色,前者属于南印度辣味菜 肴的一部分,后者则是受到波斯和阿拉伯文化的启发。其中最著名的菜肴 是海得拉巴比里亚尼 (Hyderabadi Biryani) 和海得拉巴哈利姆 (Hydera- badi Haleem)。 海得拉巴拥有各种博物馆、画廊和艺术机构,其中著名的有海得拉巴国家 博物馆(National Museum of Hyderabad) 、萨拉荣格博物馆 (Salar Jung Museum) 、尼扎姆博物馆 (Nizam Museum) 和比尔拉科学博物馆 (Birla Science Museum)。 海得拉巴的建筑风格受到印度伊斯兰的启发,其风格首屈一指,被誉 为“印度最佳遗产城市”。这座城市由清真寺和古老的皇宫组成。在这里 参观,不容错过的有建于 16 世纪的戈尔康达堡垒 (Golconda) 和法拉克 努玛 (Falaknuma)、乔马哈拉 (Chowmahalla)、国王科蒂 (King Kothi)、 比尔拉曼迪尔 (Birla Mandir)、贾格纳特 (Jagannath)、卡曼哈特哈努曼 寺庙 (Karmanghat Hanuman)、奥斯马尼亚大学 (Osmania University) 、莫阿扎姆贾希市场 (Moazzam Jahi Market)、奥斯马尼亚将军医院 (Osmania General Hospital)、卡奇古达火车站 (Kachiguda Train Station) 等。大多数著名建筑的设计师都是由英印设计师 (English-Indian architecture) 文森特·埃施 (Vincent Esch) 设计的。 托莱坞拉莫吉电影城 (Tollywood Ramoji Film City) 是仅次于宝莱坞 (Bollywood) 的第二大电影制片厂,也是吉尼斯世界纪录中最大的电影制 片厂,位于海得拉巴,占地 2,000 英亩。海得拉巴的电影产业于1917 年 左右由莲花电影公司 (Lotus film Co) 开创。如今,该市每年都举办国际 儿童电影节。 海得拉巴的艺术丰富多彩,生动活泼,德干艺术 (Deccani art) 的兴 起与当地风格完美融合。大多使用德干技艺的著名绘画都是自然风景和历 史场景。除了著名的金属工艺品 (Bidriware) 之外,卡拉姆卡里的手绘棉 纺织品 (Kalamkari) 也是海得拉巴的标志性手工艺品,它们约于3,000年 前诞生在马奇利帕特南 (Machilipatnam),成为这里珍贵的纪念品。 尽管今天的海得拉巴已经受到西方现代化的影响,但这座城市真正的 DNA仍然牢固地显现出来。因此,海得拉巴是一座连接过去与未来的迷人 城市,吸引着来自各行各业的游客。 H YDERABAD, INDIA MAY JUNE 2024 45JIB JIB MAGA ZINE I 2024HE AL TH FOCU S หมอกจาง ๆ หรือควัน คล้ายกันจน บัางที่่ไม่อาจร้้ ที่่�เราต็่างเคยต็ั�งคำาถุาม เมื�อพบัว่าในชั�นบัรรยากาศข้มุกข้มัว ดืั�งม่านหมอกส่เที่าที่่�แผ่่ข้ยายบัดืบััง ที่ัศน่ยภาพไปที่ั�วประเที่ศไที่ยนั�น แที่้จริงมันคือฝุุ่�นละออง PM2.5 ลดฝุ่่�นิ PM2.5 ช่วยโลก ช่วยเรา สถานการณิ์ PM2.5 ปิัจำจำุบิันนับิว่าเข้้าข้ั�นวิกฤตั ห้ลายพื�นที่่�เกือบิที่ั�วปิระเที่ศไที่ยได้รับิผู้ลกระที่บิจำนเปิ็นปิัญห้า กวนใจำกวนสุข้ภาพ ห้นักเบิาในแตั่ละวันแตักตั่างกันไปิในแตั่ละพื�นที่่� โดยเฉพาะช่วงพ่กสุดข้องฤด้กาลฝุ่่นพิษ เกินค่ามืาตัรฐาน ที่่�ตั้องเฝ่้าระวัง อย่าง ‘กรุงเที่พฯ’ จำะได้รับิผู้ลกระที่บิมืากในช่วงเดือนพฤศจำิกายน - มื่นาคมื จำากปิัญห้ามืลพิษการจำราจำร ผู้นวกกับิลมืจำากภาคตัะวันออกในฤด้กาลการเผู้าไห้มื้พัดผู้่านเข้้ามืา ส่วนภาคเห้นือ ช่วงพ่กระห้ว่างเดือนกุมืภาพันธ์์ - เมืษายน และสำาห้รับิภาคตัะวันออกเฉ่ยงเห้นือ ภาคตัะวันออก และภาคกลาง จำะห้นักในช่วงเดือนธ์ันวาคมื - เมืษายน อนุภาคฝุ่่นที่่�เล็กจำิ�ว เส้นผู้่าศ้นย์กลางตัำ�ากว่า 2.5 ไมืโครมืิเตัอร์ ที่่�ลอยตััวอย้่ในอากาศผู้สมืกับิละอองฝุ่่น และก๊าซ็ จำนกลายเปิ็นห้มือกควันที่่�เปิ็นพิษตั่อร่างกาย นอกจำากจำะที่ำาให้้ห้ายใจำไมื่สะดวกแล้ว ยังที่ำาให้้เกิด โรคร้ายแรงตัามืมืา รวมืถึงที่ำาให้้ที่ัศนวิสัยการมืองเห้็นและการข้ับิข้่�แย่ลงอ่กด้วย จำากรายงานข้อง Thai Health Resource Center เก่�ยวกับิฝุ่่นพิษ PM2.5 ในค่าเกินมืาตัราฐาน เมืื�อเข้้าส้่ ร่างกายจำะที่ำาให้้ระบิบิตั่าง ๆ เกิดการอักเสบิ ส่งผู้ลตั่อสุข้ภาพที่ั�งระยะสั�นและระยะยาว มื่อาการตัั�งแตั่ ระคาย เคืองตัา คอ และจำมื้ก ห้ัวใจำเตั้นเร็วผู้ิดจำังห้วะ ไอเรื�อรัง แน่นห้น้าอก เห้นื�อยง่าย ไปิจำนถึงห้ลอดลมืและปิอด อักเสบิ ภ้มืิแพ้ มืะเร็งปิอด โรคห้ัวใจำ โรคห้ลอดเลือดสมืองเลยที่่เด่ยว ซ็ึ�งองค์การอนามืัยโลกเผู้ยตัั�งแตั่ปิี 2556 ว่า PM2.5 จำัดอย้่ในกลุ่มืที่่�ห้นึ�งข้องสารก่อมืะเร็งอ่กด้วย ความืร่วมืมืือแก้ไข้ปิัญห้าวิกฤตัฝุ่่นพิษ PM2.5 จำึงเปิ็น ปิัญห้าระดับิชาตัิ ที่่�ทีุ่กภาคส่วนตั้องร่วมืด้วยช่วยกัน 46JIB JIB MAGA ZINE I 2024MAY JUNE 2024 ติดตั�งแอัปิพลิเคัชันิ เช็กคั่า มลพิษที่างอัากาศ ตััวช่วยวางแผู้นก่อน ออกเดินที่าง ด้วยแอปิพลิเคชันตัรวจำเช็กค่าฝุ่่น แบิบิเร่ยลไที่มื์ ถือเปิ็นสิ�งจำำาเปิ็นบินห้น้าจำอ โที่รศัพที่์ที่่�ตั้องมื่ในยุคน่� ที่ำาให้้ร้้ก่อนและห้ล่กเล่�ยง การที่ำากิจำกรรมืในบิริเวณิที่่�มื่ค่ามืลพิษ ที่างอากาศส้งได้ อย่าง แอปิฯ Air4Thai, แอปิฯ IQAir AirVisual ห้รือ แอปิฯ เช็กฝุ่่น หนิ้ากาก N95 ไอัเที่มหลักที่่�ขาดไม่ได้ เมืื�อตั้องใช้ช่วิตันอกอาคารสถานที่่� จำำาเปิ็นตั้องสวมืใส่ห้น้ากากปิ้องกัน ฝุ่่นชนิด N95 ห้รือห้น้ากากปิ้องกันที่่�ระบิุข้นาดช่องว่างน้อยกว่า 0.3 ไมืครอน จำะสามืารถกรอง PM2.5 ได้ หมั�นิตรวจิ๊เช็กสภาพรถ ลดคัวันิดำาด้วย นิำ�ามันิมาตรฐานิยูโร 5 ยานพาห้นะนับิเปิ็นแห้ล่ง กำาเนิดฝุ่่น PM 2.5 โดยตัรงในพื�นที่่�กรุงเที่พฯ และปิริมืณิฑ์ล เมืื�อเปิล่�ยนมืาใช้นำ�ามืันเชื�อเพลิงมืาตัรฐานย้โร 5 จำะช่วยลด ค่าฝุ่่น PM 2.5 ได้ถึง 20-24% ที่่เด่ยว เดินิที่างด้วยระบบขนิส่งมวลชนิ ลดการใช้ รถยนตั์ส่วนบิุคคล และเดินที่างด้วยระบิบิข้นส่งมืวลชน ที่่� ได้รับิการยกระดับิการบิริการที่่�ด่ข้ึ�นและที่ั�วถึงมืากข้ึ�น เปิ็น ที่างเลือกที่่�ช่วยลดปิริมืาณิฝุ่่นละออง และลดปิัญห้าการ จำราจำรตัิดข้ัดอ่กด้วย งดเผาขยะและจิ๊่ดธููปิ ที่ั�งในิอัาคัารและที่่�แจิ๊้ง การเผู้าทีุ่กอย่างที่ำาให้้เกิดควันและฝุ่่นพิษในอากาศแบิบิสะสมื ไมื่ว่าจำะเปิ็นการเผู้าข้ยะ ห้รือการจำุดธ์้ปิจำุดเที่่ยนในสถานที่่� ตั่าง ๆ ลองเปิล่�ยนมืาใช้ธ์้ปิเที่่ยนไฟฟ้า และคัดแยกข้ยะ ก่อนที่ิ�งช่วยเซ็ฟโลกและเซ็ฟเรา ลดฝุ่่�นิเริ�มจิ๊ากบ้านิ บิ้านที่่�สะสมืฝุ่่นจำะที่ำาให้้เกิด โรคที่างเดินห้ายใจำได้ง่าย อย่าง ภ้มืิแพ้ ห้รือแมื้แตั่ฝุ่่นพิษ PM2.5 ข้นาดเล็กจำิ�วที่่�เจำือปินอย้่ในอากาศ การตัิดตัั�ง เครื�องฟอกอากาศที่่�มื่นวัตักรรมืและการรับิรองมืาตัรฐาน จำะช่วยให้้ทีุ่กวันได้รับิอากาศที่่�บิริสุที่ธ์ิ�สดชื�น // ลดฝุ่่�นิ PM2.5 ช่วยโลก ช่วยเรา เริ�มได้ที่่�ตัวเราก่อันิ 47JIB JIB MAGA ZINE I 2024ท่่องเท่่�ยวิไท่ยไปีกับสินค้า GI สกลนคร เริ่่�มเที่่�ยวกัันที่่�จัังหวัดที่่�ตั้ั�งอย่�บนเหนือสุุด นั�นกั็คืือจัังหวัดสุกัลนคืริ่ ไปยัง วัดืถุำ�าผ่าแดื่น วัดสุวยงามที่่�ตั้ั�งอย่�บนที่่�สุ่งริ่ะหว�าง เที่ือกัเขาภู่พาน และภู่ผายล ตั้ำาบลดงมะไฟ อำาเภูอเมือง ที่่�น่�ม่ไฮไลตั้์สุำาคืัญคืือ ภูาพแกัะสุลักั เริ่ื�องริ่าวพริ่ะพุที่ธศาสุนาบนหน้าผาห่น เจัด่ย์กั้อนห่นสุ่ที่องขนาดใหญ� ที่่�สุื�อถึึงยอดเขาพริ่ะสุุเมริุ่ ริ่อยพริ่ะพุที่ธบาที่ขนาดใหญ� และพริ่ะพุที่ธริ่่ป ที่่�ปริ่ะด่ษฐานอย่�ใตั้้เศ่ยริ่องคื์พญานาคืปริ่กัขนาดใหญ�ที่่�ด่สุวยงามและ น�าเกัริ่งขาม จัากันั�นไปเด่นเล�นชิ่ล ๆ ที่่� บั้านที่่าแร่ ตั้ำาบลที่�าแริ่� อำาเภูอเมือง เป็นชิุมชินคืริ่่สุตั้์เกั�าแกั�กัว�า 100 ปี ม่บริ่ริ่ยากัาศเง่ยบสุงบ และริ่ายล้อม ไปด้วยอาคืาริ่บ้านเริ่ือนโบริ่าณสุไตั้ล์โคืโริ่เน่ยลที่่�สุวยงามแปลกัตั้า ข้าวิ GI ไท่ยปีระจำาจังห่วิัดอุบลราชธาน่ ข้าวหอมมะล่อุบลริ่าชิธาน่ คืือข้าวที่่�ปล่กัมาจัากั ข้าวหอมมะล่พันธุ์ข้าวขาวดอกัมะล่ 105 และ กัข 15 ซึ่ึ�งปล่กัในเขตั้พื�นที่่�จัังหวัดอุบลริ่าชิธาน่ ในฤด่นาปี ข้าวม่เมล็ดเริ่่ยวยาว ถึ้าเป็นข้าวขาวจัะม่สุ่ขาวใสุ เงา มันวาว เมื�อหุงสุุกัจัะม่กัล่�นหอมและ ม่คืวามเหน่ยวนุ�ม ม่ยางเหน่ยวปนเล็กัน้อย เนื�องจัากัม่พันธ์ข้าวเจัือปนอย่�ตั้ั�งแตั้�ในแปลงนา เท่่�ยวิล่องท่่องอ่สาน ต็ามรอยเส้นที่างข้้าว GI ไที่ย GI ไทุยิฉบับนี�พื่าผู้้้อ่านเดีินทุางไปยิังแดีนอีสาน ทุี�นอกจาก จะมีสถี่านทุี�ทุ่องเทุี�ยิวั อาห์ารั และศิลปวััฒนธ์รัรัมปรัะจำาถี่ิ�น ทุี�น่าสนใจแล้วั ยิังเป็นแห์ล่งกำาเนิดีของข้าวั GI ไทุยิ ข้าวัคุณ์ภาพื่ดีี มากดี้วัยิคุณ์ค่า และเป็นของดีีปรัะจำาถี่ิ�นอีกดี้วัยิ อุบลราชธาน่ จัุดเชิ็กัอ่นห้ามพลาดคืือ หาดืชมดืาว - แก่งหินงาม บ้านโนนตั้าล ตั้ำาบลนาตั้าล อำาเภูอนาตั้าล ที่่�นอกัจัากัจัะได้ชิมดาวสุวยงาม ยามคืำ�าคืืนตั้ามชิื�อแล้ว ในยามเชิ้ากั็ยังงดงามไม�แพ้กััน ชิ�วงที่่� คืวริ่มาคืือชิ�วงนำ�าลดในชิ�วงเดือนพฤศจั่กัายน-เมษายน ที่่�เริ่าจัะได้เห็นแกั�งห่นที่่�ถึ่กันำ�าในแม�นำ�าโขงกััดเซึ่าะจันเกั่ดริ่่ปลักัษณ์ คืล้ายปริ่ะตั้่มากัริ่ริ่มสุวยงามและแปลกัตั้า สุ�วนอ่กัหนึ�ง Unseen กั็คืือ วัดืสิรินธรวรารามภ้พร้าว หริ่ือ วัดภู่พริ่้าว วัดเริ่ืองแสุง ที่่�ตั้ั�งอย่�บนเน่นเขาสุ่ง อำาเภูอสุ่ริ่่นธริ่ สุริ่้างขึ�นเพื�อจัำาลอง วัดป่าห่มพานตั้์หริ่ือเขาไกัริ่ลาศ ที่่�โดดเด�นที่่�สุุดคืือพริ่ะอุโบสุถึ ที่่�ด้านหลังม่งานจั่ตั้ริ่กัริ่ริ่มตั้้นกััลปพฤกัษ์เริ่ืองแสุงสุ่เข่ยวในยามคืำ�าคืืน อันเกั่ดจัากักัาริ่ที่่�ศ่ลปินใชิ้ สุาริ่เริ่ืองแสุงหริ่ือสุาริ่ฟล่ออเริ่สุเซึ่นตั้์ ที่่�ม่คืุณสุมบัตั้่ริ่ับแสุงพริ่ะอาที่่ตั้ย์ในตั้อนกัลางวันแล้วคืายแสุง ออกัมาได้ในเวลากัลางคืืนได้นั�นเอง อ่กัที่ั�งที่่�น่�ยังเป็นจัุดชิมว่วของแม�นำ�าโขง ที่่�สุามาริ่ถึมองเลยไปถึึง ปริ่ะเที่ศลาว และด�านชิ�องเม็กัได้เลยที่่เด่ยว ข้าวิ GI ไท่ยปีระจำาจังห่วิัดสกลนคร ข้าวฮางหอมที่องสุกัลที่วาปี เป็นข้าวกัล้องที่่�ปล่กัข้าวเปลือกัเหน่ยวพันธุ์ กัข.6 หริ่ือข้าวเปลือกัเจั้า พันธุ์ขาวดอกัมะล่ 105 ในริ่ะยะเป็นนำ�านมยังไม�แกั�จััด เมล็ดม่สุ่เหลืองที่อง เริ่่ยว แกัริ่�ง ใสุ และม่กัล่�นหอม โดยนำามาผ�านกัริ่ริ่มว่ธ่เฉพาะตั้ามหลักัปริ่ะเพณ่ กัาริ่ที่ำาข้าวฮางในพื�นที่่�จัังหวัดสุกัลนคืริ่ ปล่กัในอำาเภูอวาริ่่ชิภู่ม่ พังโคืน และอากัาศอำานวย จัังหวัดสุกัลนคืริ่ และเป็นที่่�ตั้ั�งของโบสุถึ์อาสุนว่หาริ่อัคืริ่เที่วดา ม่คืาแอลริ่่ปที่ริ่งคืล้ายเริ่ือ ที่่�สุริ่้าง ขึ�นเพื�อริ่ะลึกัถึึงกัาริ่อพยพมา ตั้ั�งถึ่�นฐานในหม่�บ้านแห�งน่�ข้้าว GI ไที่ยกับัวิถุ่ชุมชน “ข้าว” นับเป็นอาหาริ่หลักัของคืนไที่ย และเกั่�ยวข้อง กัับว่ถึ่ชิ่ว่ตั้ของคืนไที่ยมาอย�างยาวนาน ที่ั�งยังเป็น หนึ�งในพืชิเศริ่ษฐกั่จัที่่�สุำาคืัญของปริ่ะเที่ศ ที่่�ม่กัาริ่บริ่่โภูคื ภูายในปริ่ะเที่ศและกัาริ่สุ�งออกัตั้�างปริ่ะเที่ศ โดยในปี 2566 ไที่ยสุ�งออกัข้าว ม่ลคื�ากัว�า 178,000 ล้านบาที่ กัาริ่สุ�งเสุริ่่มสุ่นคื้าสุ่�งบ�งชิ่�ที่างภู่ม่ศาสุตั้ริ่์ หริ่ือ GI ซึ่ึ�งเป็นภูาริ่กั่จัของ กัริ่มที่ริ่ัพย์สุ่นที่างปัญญาที่่�ม่ เป้าหมายเพื�อยกัริ่ะดับคืุณภูาพชิ่ว่ตั้คืวามเป็นอย่� ของพ่�น้องชิาวไที่ยให้ด่ขึ�น GI ถึือเป็นเคืริ่ื�องมือ ที่างกัาริ่ตั้ลาดที่่�จัะมาชิ�วยสุริ่้างริ่ายได้และสุริ่้าง ม่ลคื�าเพ่�มให้กัับสุ่นคื้าเกัษตั้ริ่ชิุมชินอัตั้ลักัษณ์ ที่่�เชิื�อมโยง กัับแหล�งผล่ตั้ ภู่ม่ปัญญา สุำาหริ่ับ สุ่นคื้าปริ่ะเภูที่ข้าวของไที่ยที่่�ม่คืวามหลากัหลาย ในแตั้�ละพื�นที่่�และม่อัตั้ลักัษณ์เฉพาะตั้ัว ปัจัจัุบัน กัริ่มที่ริ่ัพย์สุ่นที่างปัญญาขึ�นที่ะเบ่ยน “ข้าว GI ไที่ย” ริ่วม 23 ริ่ายกัาริ่ สุริ่้างม่ลคื�าที่าง กัาริ่ตั้ลาดกัว�า 5,600 ล้านบาที่ เชิ�น ข้าวหอมมะล่ ทีุ่�งกัุลาริ่้องไห้ ข้าวสุังข์หยดเมืองพัที่ลุง ข้าวหอมมะล่ ด่นภู่เขาไฟบุริ่่ริ่ัมย์ ข้าวฮางหอมที่องสุกัลที่วาปี ข้าวเหน่ยวเข่�ยวง่เชิ่ยงริ่าย ข้าวเบายอดม�วงตั้ริ่ัง ข้าวเหน่ยวซึ่่วเกัล่�ยงเมืองเลย และข้าวหอมใบเตั้ย นคืริ่สุวริ่ริ่คื์ ซึ่ึ�งเป็นข้าว GI ไที่ย ตั้ัวล�าสุุดที่่�เพ่�งได้ริ่ับ ขึ�นที่ะเบ่ยน GI ไปเมื�อตั้้นปีที่่�ผ�านมา ด้วยกัริ่ะแสุของผ่้บริ่่โภูคืในปัจัจัุบันที่่�ตั้้องกัาริ่ สุ่นคื้าที่่�ม่คืวามแตั้กัตั้�าง หลากัหลายตั้ามแบบฉบับ ของตั้ัวเอง จัึงที่ำาให้อนาคืตั้ของ “ข้าว GI ไที่ย” จัะมาชิ�วยตั้อบโจัที่ย์คืวามตั้้องกัาริ่ของผ่้บริ่่โภูคื โดยเฉพาะอย�างย่�ง “ตั้ลาดเฉพาะกัลุ�ม” หริ่ือที่่� เริ่าเริ่่ยกักัันว�า Niche Market ได้อย�างแน�นอน เรื�องเล่า GI นายวิุฒิิไกร ล่วิ่ระพุันธุ์ อธิบด่กรมท่รัพุย์สินท่างปีัญญา บุร่รัมย์ สุุดที่้ายเริ่าจัะพาคืุณเด่นที่างย้อนเวลาไปเที่่�ยว ปราสาที่เมืองต็ำ�า เป็นศาสุนสุถึาน ที่่�สุริ่้างตั้ามคืตั้่คืวามเชิื�อที่างศาสุนาฮ่นด่ อายุกัว�าพันปี สุริ่้างขึ�นด้วยศ่ลปะ ขอมแบบบาปวน ตั้ั�งอย่�บริ่่เวณบ้านโคืกัเมือง ตั้ำาบลจัริ่เข้มากั อำาเภูอปริ่ะโคืนชิัย อย่�ห�างจัากัปริ่าสุาที่พนมริุ่้งที่างที่่ศตั้ะวันออกัเฉ่ยงใตั้้ปริ่ะมาณ 8 กั่โลเมตั้ริ่ แล้วเด่นที่างตั้�อไปอ่กัหลายแสุนปีใน วนอุที่ยานเข้ากระโดืง ในตั้ำาบลเสุม็ด อำาเภูอเมืองบุริ่่ริ่ัมย์ เพื�อชิมปากัปล�องภู่เขาไฟโบริ่าณ ที่่�แม้จัะดับสุน่ที่ไปแล้ว แตั้�กั็ยังม่ริ่�องริ่อยหลงเหลือไว้ให้เห็นในริ่่ปลักัษณ์คืล้ายริ่่ปพริ่ะจัันที่ริ่์คืริ่ึ�งซึ่่กั บางมุมคืล้ายกัริ่ะดองเตั้�า ชิาวบ้านจัึงเริ่่ยกัขานว�า “พนมกัริ่ะดอง” ภูาษาเขมริ่ ที่่�แปลว�า "ภู่เขากัริ่ะดอง" แล้วเพ่�ยนมาเป็น "กัริ่ะโดง" ในปัจัจัุบัน นอกัจัากัน่� บนยอดภู่เขาสุ่งยังปริ่ะด่ษฐานพริ่ะสุุภูัที่ริ่บพ่ตั้ริ่ พริ่ะพุที่ธริ่่ปองคื์ใหญ�คื่�เมือง บุริ่่ริ่ัมย์ และสุะพานแขวนให้ได้เด่นชิมว่ว และชิมปล�องภู่เขาไฟอ่กัด้วย ข้าวิ GI ไท่ยปีระจำาจังห่วิัดบุร่รัมย์ ข้าวหอมมะล่ด่นภู่เขาไฟบุริ่่ริ่ัมย์ เป็นข้าวที่่�ปล่กัมาจัากัข้าวหอมมะล่พันธุ์ขาวดอกัมะล่ 105 และพันธุ์ กัข 15 ปล่กัในฤด่นาปี บนพื�นที่่�ที่่�ม่แริ่�ธาตัุ้จัากัด่นภู่เขาไฟบุริ่่ริ่ัมย์ ซึ่ึ�งเป็น ลักัษณะเฉพาะ ที่ำาให้เมล็ดข้าวเริ่่ยวยาว เลื�อมมัน ม่ที่้องไข�น้อย เมื�อหุงสุุกั จัะเหน่ยวนุ�มไม�แข็งกัริ่ะด้าง ปล่กัคืริ่อบคืลุมพื�นที่่� 7 อำาเภูอ ของจัังหวัดบุริ่่ริ่ัมย์ ได้แกั� เมืองบุริ่่ริ่ัมย์ ละหานที่ริ่าย เฉล่มพริ่ะเกั่ยริ่ตั้่ ห้วยริ่าชิ ปริ่ะโคืนชิัย ปะคืำา และนางริ่อง ข้้าวเหน่ยวเข้าวงกาฬสินธุ์ ข้้าวหอมมะลิทีุ่่งสัมฤที่ธิ� (นครราชส่มา) ข้้าวเหน่ยวซีิวเกล่�ยงเมืองเลย ข้้าวหอมมะลิทีุ่่งกุลาร้องไห้ (ร้อยเอ็ดื, ยโสธร, สุรินที่ร์, มหาสารคาม, ศร่สะเกษ) นอกจากน่�ในภาคอ่สานยังม่ข้าวิ GI อ่ก 7 สินค้า ได้แก่ ข้้าวเหน่ยวแดืงเมืองเลยNext >