< PreviousGI Thailand Magazine 10 GI TRIP วารสารสิ ่ งบ่งชี้ทางภูมิศาสตร์ไทย หลังจากได้ทราบข่าวว่า “เมืองโบราณศรีเทพ” ได้รับการขึ้นทะเบียนมรดกโลกแห่งใหม่ไปเมื่อ ปลายปี พ.ศ 2566 ก็ท�าให้หลายคนต่างสงสัยว่า สถานที่แห่งนั้นคือที่ไหน เพราะไม่เคยได้ยินหรือ รู้จักชื่อสถานที่แห่งนี้มาก่อน วารสาร GI ฉบับนี้ จึงอยากพาผู้อ่านไปเที่ยวชม พร้อมท�าความรู้จัก สถานที่ส�าคัญที่มีอายุกว่า 2,000 ปีแห่งนี้กัน ศรีเทพ เป็นอุทยานประวัติศาสตร์ใน ต.ศรีเทพ อ.ศรีเทพ จ.เพชรบูรณ์ ห่างจากแม่น�้าป่าสักไปทาง ทิศตะวันออกประมาณ 4 กิโลเมตร ครอบคลุม พื้นที่ 2,889 ไร่ ภายในประกอบด้วยชุมชนโบราณ ลักษณะเป็นเมืองซ้อนเมืองขนาดใหญ่ และมี โบราณสถานที่มีความโดดเด่นด้านศิลปกรรม สถาปัตยกรรม ศาสนา และวัฒนธรรม มีความ เจริญรุ่งเรืองและเป็นศูนย์กลางทางการ แลกเปลี่ยนสินค้าต่อเนื่องกันมานานถึง 3 ยุคสมัย ตั้งแต่ยุคก่อนประวัติศาสตร์ตอนปลาย ยุคทวารวดี และยุคขอม ได้มีการส�ารวจครั้งแรกในปี 2447 สมัยรัชกาล ที่ 5 โดยสมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมพระยา ราชานุภาพ เมื่อครั้งด�ารงต�าแหน่งเสนาบดี กระทรวงมหาดไทย เมื่อได้ออกตรวจราชการที่ เพชรบูรณ์ ได้พบว่ามีเมืองขนาดใหญ่ตามเอกสาร โบราณที่จารึกอยู่จริง จากนั้นมาก็ได้รับการส�ารวจ และได้รับการขึ้นทะเบียนเป็นโบราณสถานของชาติ ในปี 2478 ถูกจัดตั้งเป็นอุทยานประวัติศาสตร์ โดยกรมศิลปากรเมื่อปี 2527 กระทั ่ งในวันที่ 19 กันยายน 2566 ก็ได้รับการขึ้นทะเบียนเป็น แหล่งมรดกโลกโดยยูเนสโก เป็นแห่งที่ 7 ของประเทศไทย และเป็นแห่งที่ 4 ในประเภท มรดกโลกทางวัฒนธรรม ภายใต้ชื่อ “เมืองโบราณ ศรีเทพ และโบราณสถานสมัยทวารวดีที่เกี่ยวข้อง” เมืองศรีเทพ แบ่งพื้นที่ส�าคัญออกเป็นสองส่วน ได้แก่ เมืองในและเมืองนอก เมืองในมีพื้นที่ประมาณ 1.87 ตารางกิโลเมตร มีก�าแพงดินล้อมรอบ ภายในมี โบราณสถานกระจายตัวอยู่ 48 แห่ง โบราณสถานที่ ส�าคัญได้แก่ เขาคลังใน ปรางค์ศรีเทพ และ ปรางค์ สองพี่น้อง รวมทั้งสระน�้าโบราณกว่า 70 แห่ง ส่วน เมืองนอกมีพื้นที่ประมาณ 2.83 ตารางกิโลเมตร มีโบราณสถาน 64 แห่ง และสระน�้าโบราณ จ�านวนมาก โดยนอกจากนี้ยังพบโบราณสถาน อีกกว่า 50 แห่ง บริเวณคูเมืองก�าแพงโบราณ มีโบราณสถานที่ส�าคัญ ได้แก่ เขาคลังนอก ปรางค์ฤๅษี สระแก้ว และเขาถมอรัตน์ เป็นต้น ทริปเที่ยวครั้งนี้ไม่เพียงพาเที่ยวชมสถาปัตกรรม โบราณอันน่าทึ่งเท่านั ้ น เพชรบูรณ์ยังมีแหล่ง ท่องเที่ยวทางธรรมชาติอยู่มากมายให้เที่ยวชม ได้แก่ อุทยานแห่งชาติทุ่งแสลงหลวง อุทยานแห่งชาติ น�้าหนาว ผาหัวสิงห์ ภูแผงม้า น�้าตกศรีดิษฐ์ รวมไปถึง เขาค้อ ภูทับเบิก วัดพระธาตุผาซ่อนแก้ว และสะพานห้วยตอง ที่สามารถเช็กอิน ถ่ายรูป ย้อนรอยประวัติศาสตร์ เมืองโบราณมรดกโลก จ.เพชรบูรณ์ เขาคลังนอก เขาคลังนอก เขาคลังใน สระน�้าโบราณปรางค์ศรีเทพ11 (เที ่ ยวตามรอยสินค้า GI) วารสารสิ ่ งบ่งชี้ทางภูมิศาสตร์ไทย ฉบับที ่ 7 เดือนเมษายน 2567 ชมความงามได้อย่างเพลิดเพลิน ก่อนจะกลับ อย่าลืมลิ ้ มลองของดีของเด็ดประจ�าเมือง เพชรบูรณ์ สินค้าที่ได้รับการขึ้นทะเบียนสิ่งบ่งชี้ ทางภูมิศาสตร์ (GI) ถึง 2 สินค้า ได้แก่ ข้าวไร่ลืมผัวเพชรบูรณ์ เป็นพันธุ์ข้าวเหนียวด�า พันธุ์ลืมผัว เป็นข้าวไร่ไวต่อช่วงแสง ปลูกบนพื้นที่ สูงระดับ 400 - 800 เมตร จากระดับน�้าทะเล ในพื้นที่จังหวัดเพชรบูรณ์ ท�าให้เมล็ดข้าวมี สีม่วงด�า เมื่อหุงสุกจะมีกลิ่นหอมกรุ่น รสชาติอร่อย เคี้ยวหนุบ ๆ กรอบนอก นุ่มใน และมีคุณค่า ทางโภชนาการสูง ส่วนอีกสินค้าที่พลาดไม่ได้ ก็คือ มะขามหวานเพชรบูรณ์ ผลไม้ขึ้นชื่อ เมืองเพชรบูรณ์ชนิดนี้ได้รับความนิยมในต่างประเทศ อย่างมาก โดยได้รับการขึ้นทะเบียน GI ในประเทศ เวียดนาม และอยู่ระหว่างการพิจารณารับขึ้นทะเบียน ในสาธารณรัฐประชาชนจีนอีกด้วย เป็นมะขามหวาน ฝักตรง และฝักโค้ง เปลือกมีสีน�้าตาลเนียน เนื้อสี สวยสม�่าเสมอ หนา นุ่มเหนียว ไม่แข็งกระด้าง สาแหรกน้อย ปลูกในพื้นที่จังหวัดเพชรบูรณ์ เท่านั้น เที่ยวเพชรบูรณ์ทริปนี้ครบครันทั้ง ความสุข ทางธรรมชาติ ความรู้ประวัติศาสตร์ และของอร่อย คราวหน้าวารสาร GI จะพาผู้อ่านไปเที่ยวไหน อย่าลืมติดตาม ปัจจุบันอุตสาหกรรมอาหารและเครื่องดื่ม มีการแข่งขันสูงในตลาดโลก อีกทั ้ งความ ต้องการของผู้บริโภคที่มีความหลากหลาย และแตกต่างตามแบบฉบับของตัวเอง ท�าให้ แนวโน้มตลาดเฉพาะกลุ่ม (Niche Market) เพิ ่ มสูงขึ้น บริษัทวิจัยตลาดชั ้ นน�าที่ให้ บริการวิเคราะห์เชิงลึกเกี่ยวกับตลาดทั ่ วโลก คาดการณ์ว่าภายในปี 2567 ตลาดเฉพาะกลุ่ม ในอุตสาหกรรมอาหารและเครื่องดื่มเพื่อ สุขภาพจะเติบโตถึง 1.9 ล้านล้านดอลลาร์สหรัฐ รวมไปถึงอาหารท้องถิ ่ นที่ก�าลังได้รับ ความนิยมมากขึ้นด้วย เพราะผู้บริโภคมี ความสนใจในอาหารที่มีเอกลักษณ์เฉพาะถิ ่ น ใช้วัตถุดิบจากท้องถิ ่ น และสนับสนุนชุมชน จึงเป็นโอกาสให้กับสินค้า GI เติบโตใน อุตสาหกรรมอาหารตลาดเฉพาะกลุ่มได้ อย่างสวยงามทั ้ งในประเทศและต่างประเทศ กรมฯ ยังส่งเสริมการขึ้นทะเบียนสินค้า GI ใน ต่างประเทศ เพื่อเพิ ่ มโอกาสทางการค้าและขยาย ตลาดสินค้า GI ให้เป็นที่รู้จักในวงกว้าง ปัจจุบัน สินค้า GI ไทยขึ้นทะเบียนในต่างประเทศแล้ว 8 รายการ ได้แก่ ข้าวหอมมะลิทุ่งกุลาร้องไห้ ข้าวสังข์หยดเมืองพัทลุง กาแฟดอยตุง กาแฟ ดอยช้าง เส้นไหมไทยพื้นบ้านอีสาน ผ้าไหม ยกดอกล�าพูน มะขามหวานเพชรบูรณ์ และ ล�าไยอบแห้งเนื้อสีทองล�าพูน ครอบคลุมกว่า 33 ประเทศทั ่ วโลก เช่น สหภาพยุโรป (27 ประเทศ) ญี่ปุ่น เวียดนาม มาเลเซีย อินโดนีเซีย อินเดีย เป็นต้น รวมถึงมีสินค้า GI ที่อยู่ระหว่างส่งเสริม การขึ้นทะเบียน GI ไทย เพื่อรับความคุ้มครอง ในต่างประเทศ จ�านวน 1 สินค้า คือ ไวน์เขาใหญ่ เพื่อขอรับความคุ้มครองในประเทศเวียดนาม นอกจากนี้ กรมฯ ยังสนับสนุนผู้ผลิต GI ไทย ในกลุ่มอาหารให้ก้าวข้ามข้อจ�ากัดของพื้นที่ทาง ภูมิศาสตร์โดยการแปรรูปสินค้า เพื่อขยาย ธุรกิจ และผลิตในปริมาณเพื่อการส่งออกได้ การส่งเสริมศักยภาพสินค้า GI ในอุตสาหกรรมอาหารและ เครื่องดื่มกับการส่งออก นางสาวกนิษฐา กังสวนิช รองอธิบดีกรมทรัพย์สินทางปัญญา ข้าวไร่ลืมผัวเพชรบูรณ์ วัดพระธาตุผาซ่อนแก้ว มะขามหวานเพชรบูรณ์ อุทยานแห่งชาติทุ่งแสลงหลวง TIPS & TRICKS เกร็ดความรู้ ส�าหรับ GINext >